Navertelling 2

15.06 Deze pandemie was een laatste waarschuwing voor de klimaatcrisis. (Geert Mak) Generale repetitie voor de klimaatcrisis (Pfeiffer) De grote uitdaging moet hierna komen: het redden van de planeet. Ik krijg een déjà vu als ik aan de beeldenstorm denk die momenteel korte metten wil maken met het verleden van kolonisatie, onderdrukking, uitbuiting, massamoord, discriminatie, racisme en andere delicten die deel uitmaken van het cultureel, religieus of historisch erfgoed, dan wel strafblad. In naam van die éne waarheid claimt een generatie het recht op vergelding, afrekening met de demonen. Alsof hiermee een propere toekomst wordt gegarandeerd. Een déjà vu, omdat ik uit de geschiedenislessen heb onthouden dat er zo’n dikke 500 jaar geleden al eens een omwenteling met de naam “Beeldenstorm” heeft plaatsgevonden. Religieuze beelden, kerken en lithurgische gebruiksvoorwerpen van katholieken werden massaal vernield door protestanten in de Lage Landen. De kiemen voor de opstand lagen in de slechte economische tijd, rebellie tegen de adel en de spaanse inquisitie met bovenop de hongerwinter van 1564. Er zijn analogiën te bespeuren, alleen al om vast te stellen dat de huidige corona-pandemie de wereldse tegenstellingen alleen maar groter heeft gemaakt: een kleine elite die zich verrijkt heeft en de overgrote meerderheid die zich gekortwiekt ziet. Vaak is opstand en geweld de laatste strohalm voor wie zich in de hoek gedrongen voelt. Of de chronische frustraties wil botvieren. Kansarme jongeren die sjieke boutieks plunderen omdat ze in het gewone leven zich geen dure Sneakers kunnen veroorloven, ik zeg maar wat. Het geloof in die éne waarheid, of het nu religieus dan wel politiek is, heeft er in het verleden toe geleid dat stukken historisch erfgoed vernietigd werden in de naam van…Denk aan wat Isis een paar jaar geleden deedt met de Assyrische beelden in Mosul, denk aan de Culturele Revolutie dixit Mao jaren 65-75, denk aan de boekverbrandingen ten tijde van de Inquisitie en de Nazi’s. Geloof in het eigen gelijk, recept voor een nog gevaarlijker pandemie. Slechts één vaccin: respect 18 06 Er is een oplossing à-la belge voor het probleem: er komt een waarheidscomissie. Wat zoveel betekent als: er is een compromis in de maak, zonder leveringstermijn maar gegarandeerd met een vuistdik draaiboek dat vis noch vlees is. De waarheid is namelijk al geschreven en herschreven. Feit is dat begin 20e eeuw België met medeplichtigheid van Amerika de rijkdommen van Congo Vrijstaat manu militari heeft leeggeplunderd en opposanten massaal het eeuwig zwijgen werd opgelegd. Maar ik ben evenmin overtuigd of we anno 2020 de schuld moeten blijven verschuiven naar wat onze bedovergrootvaders hebben uitgespookt ? Als we er zelf niet eens in slagen onze oogkleppen af te leggen ?

Navertelling 1

30.05 De Coroniekjes zijn begraven. Er was een korte wake van vrienden, kennissen, familie, bekende en onbekende FB likes die elk een duim, hartje, traan of hommage brachten als blijk van (mede)leven met de hemelreiziger. Iemand stelde voor om ze te bundelen voor het nageslacht, ik fantaseerde eerder om ze in de grond te steken zodat het gefundenes fressen wordt voor toekomstige archeologen die het tijdsbeeld anno voorjaar 2020 willen uitklaren, gesteld dat alle harddiscs aan digitale informatie zouden crashen en verdwijnen, wat ik niet eens als onzinnig beschouw. In een niet zo ver verleden ben ik er in geslaagd honderden, zoniet duizenden foto’s te wissen. Met herinneringen wordt geschiedenis geschreven, en enkel geschreven teksten overleven, het gesproken woord vervaagt of leidt aan alzheimer, en in het digitale bestand geloof ik al helemaal niet. Alleen al daarvoor zou ik in het licht van de geschiedenis kiezen voor begraven. Of in bewaring geven bij het nageslacht. Ada oppert dat ik een verhalenboek moet schrijven over het praten met planten omdat ik beweer dat je met muziek of praten tegen planten betere oogsten haalt…maar dit terzijde. “Uit uw kot maar niet te zot” (Erika Vlieghe) 3.06 De nieuwe gedragscodes worden gelanceerd. Dit wordt een nieuw appel aan het begrip ‘burgerzin’ en dat is meteen het enige dat niet verandert in de nieuwe werkelijkheid. Onze verantwoordelijkheid is al 2,5 maand ruimschoots op proef gesteld, nu is het kwestie van niet de kantjes van de verruimde leefwereld er te gaan aflopen. Eén kanttekening terzijde: door massaal te gaan bewegen, wandelen, fietsen en in de natuur rondhangen, hebben blijkbaar velen het begrip “leave your footprints, not your litter” nog niet begrepen. Een nieuwe vorm van zwerfvuil duikt op: mondmaskers, en de stapels bier in blik is exponentieel toegenomen. Mensen blijven egocentrische wezens. Enkel bekommerd om het eigen lot. Eigenlijk kan de rest van de wereld ons weinig schelen, zolang het goed gaat in onze bubbel. En als er een steen des aanstoots wordt gevonden: des te beter, kunnen we lekker al onze frustraties daarop richten. “Onze gedachten zijn de kleuren waarmee we ons leven schilderen” (russisch spreekwoord) 10 06 Hot topic vandaag: het racisme. De moord op George Floyd is aanleiding voor een wereldwijde wake-up call tegen rassendiscriminatie. Toegegeven, het type huidskleur bepaalt nog altijd je slaagkansen op de maatschappelijke ladder. Een huis wordt nog altijd liever verhuurd aan Frans dan aan Ahmed. Er zijn oorlogen voor gevoerd, er worden mensen om vermoord, het extreme wij-zij gevoel. Suprematie. Nog zo’n lelijk woord. In wiens godsnaam of wie bepaalt de rangorde van het menselijk ras ? Heeft niet iedereen blauw, groen, bruine ogen, armen, benen, ledematen, om nog niet te spreken over gevoelens, gedachten, levensverwachting? Als lid van de Homo Sapiens tak van de evolutietheorie kan ik enkel voor respect pleiten: ieder is uniek op deze bol, het idee van wereldburgerschap heeft me al vaak gecharmeerd, alleen al door reizende mensen te ontmoeten die zo simpel gelijkaardig zijn aan je eigen leven. Gelijkwaardig. Al zijn de tegenstellingen van cultuur en leefomstandigheid nog zó verschillend. Het is doorheen de spiegel en je spiegelbeeld kijken dat je de andere werkelijkheid ontdekt en die is niet zwart/wit, die is levendig vol kleur.

Zaterdag 30 05 2020 - 60e en laatste Coroniek

Het jubileum van 60 als afsluiter van deze reeks Coroniekjes vraagt om een terugblik.

Wat voorafging… 18 maart: de dobbelstenen van het vijfregelspel “blijf in uw kot” zijn geworpen. De spelregels zijn simpel: handen wassen, niet aan je gezicht komen, afstand houden, niet essentiële verplaatsingen vermijden en niezen in je ellenboog. Valsspelen wordt bestraft met € 250. We doken massaal onder in bubbels en gebruikten een nieuwe woordenschat, veelal engels zoals flatten the curve en social distancing, of uitbreidingen van het woord corona. Corona was geen fletse pils meer, maar een onzichtbaar gif. We werden argwanend, want elke geliefde kon een nieuwe besmetter zijn. Knuffelen en kussen werd doodzonde en de medemens werd een echte Sartriaans l’enfer c’est les autres. De wereld kleurde Orwelliaans 1984 revisited waarin we als ratten in de val door de hoogste rechters van het land veroordeeld werden tot onmiddellijke opsluiting. In het geval van 65 plussers zonder verzachtende omstandigheden of hoger beroep. In het geval van ontslagen arbeiders en alle kunstenaars tot langzame verstikking. In onze begrenzing namen we een nieuw levensritme aan, kweekten smetvrees en vroegen ons ’s ochtends in de spiegel af hoe we er ’s avonds zouden uitzien. Moe van het piekeren, van eenzaamheid, van verveling of euforisch door hervonden genot van kleine geluksmomenten. Of dronken als excuus om te feesten of om te vergeten.

Wat volgde… 2 maanden later: de enkelband knelt, trekt striemen in het vel en leidt tot weerspannigheid. De politici die uitblinken in gebrek aan duidelijkheid doen ons een eigen invulling geven aan de begrippen verantwoordelijkheid en gezond verstand. Naargelang de inhoud van de hersenpan wordt burgerzin vertaald in het brede scala tussen puur altruïsme en extreem egoïsme. Maar wat vooral opvalt: mensen krijgen langere tenen, vonken van agressie wanneer de grens van de comfortzone geschonden wordt. Het besef groeit dat de exit ons naar een tsunami leidt die we hierna over ons gaan krijgen: economisch, sociaal, psychisch, fysisch, cultureel, religieus, politiek. Hoeveel generaties zullen de schuld mee afbetalen ?

Niettegenstaande… Alle doemdenken op een hoopje, ik blijf positief vooruitblikken. We hebben onszelf herontdekt, heruitgevonden, thuisgekomen, de energie geproefd van creatief denken en handelen, het goede in mezelf en de medemens omarmd. Ik lees met plezier wat stresscoach Luc Swinnen aanreikt in zijn nieuwste boek “Rust voor je brein”. Hij poneert dat je brein verschillende netwerken synchroniseert: het onlinebrein (aandachtsnetwerk) dat het hoofd vult met to-do lijstjes, werken, piekeren en actief bezig blijven; anderzijds het offlinebrein (rustnetwerk) dat creativiteit, empathie, veerkracht en rust kweekt. Het is een of-of verhaal: als het ene netwerk actief is, valt het andere netwerk uit. De laatste decennia lag de klemtoon te sterk bij het onlinenetwerk, met de burn-out epidemie tot gevolg. Om het offlinenetwerk in gang te brengen moet je leren te mijmeren. Swinnen geeft tips en tricks: tijdens het wandelen bijvoorbeeld worden nieuwe hersencellen aangemaakt, nieuwe ervaringen leiden naar nieuwe verbindingen, leidt naar nieuw inzicht.

 Ik begin te begrijpen waarom het me de voorbije 2 maanden lukte zonder grote moeite dagelijks een Coroniekje te schrijven: het was een ritueel van neerzitten en het distillaat van bijeengesprokkelde gedachten neer te schrijven. Ik zat in mijn offlinebrein. Sedert de winkel weer open is, veranderde ook mijn mindset, het mijmeren dat plaatsmaakte voor actie. Ik sluit dus hierbij deze reeks schrijfsels. Misschien was ik in een ander leven schrijver geworden. Ik droom er nog af en toe van me voor een tijd af te zonderen in ‘a room with a view’ om dat onafgewerkte verhaal te vertellen. Zoals Jack Kerouac die zijn “Desolation Angels” in 66 dagen bijeen pende als brandwacht in een uitkijkpost hoog in de bergen van de North Cascade Range tegen de Canadese grens in Westelijk Washington State. Ik had het geluk er anno 1980 met Peter M.Prehn in de buurt rond te trekken en ik verzeker je: mijlenver kom je geen vorm van menselijke beschaving tegen, geen huis, geen asfalt, nada. Puur natuur, into the wild. Gelukkig zijn dromen vaak bedrog, ik ben gelukkig waar ik nu ben. Pinksteren, het feest van de heilige geest. Laat die mythe nu maar eens werkelijkheid worden en de vurige tongen over ons neerdalen.De politici in de eerste plaats, en voor ieder ander: Spread the good spirit !

“Laten we geen slagbomen zijn voor elkaar maar een hefboom”(Johan Terryn).

Dinsdag 26 05 2020 - 59e Coroniek

Vivat la Vaudeville Belge! De eerste verjaardag van onze verkiezings nederlaag of overwinning, het is hoe jij het bekijkt. Maar ongeacht het standpunt zou je van een baby bij zijn eerste jaardag toch verwachten dat hij stilaan de pampers ontgroeit en zindelijk wordt. Misschien staat hij al rechtop als de nieuwe Homo Sapiens. Misschien zet ie zijn eerste stapjes. Naar het schijnt keren we in de eindfase van ons leven terug naar zo’n pamperfase wegens incontinentie. Wens niet dat iemand me ooit moet pamperen of het moet een robot of een geisha zijn. Het wordt stilaan tijd dat de politici de pamperfase ontgroeien, maar ze blijven moedwillig kruipen. Koppig vasthoudend aan de eigen agenda. En niet willen toegeven dat de kiezers hun nukkigheid méér dan beu zijn. Volgens de laatste opiniepeilingen is het desastreus gesteld met het geloof in onze verkozenen: liefst 45% antwoordt op de vraag door welke politicus zij zich het best vertegenwoordigd voelen “door geen enkele politicus”. Stilaan moet men toch gaan inzien dat het traditioneel systeem heeft afgedaan: dank zij of omwille van de Corona-crisis moeten er maatschappelijk, economisch en politieke keuzes gemaakt worden: doen we voort met het gehakketak waarin 2 of meer hanen vechten om het leiderschap van het kippenhok of leggen we ons oor bij de stem van de kippen ? De voorbije maanden hebben het nut bewezen van leren luisteren naar specialisten, wetenschappers, economen,zorgverleners en out-of-the-box denkers. Het is meer dan tijd voor dialoog en samenwerking. Of spreken met één stem.

Vivat la Masquerade Belge! De belgische kledingsindustrie is verontwaardigd en misschien terecht. De order van 15 miljoen mondmaskers voor bedeling onder de belgische bevolking ging naar een schimmig Luxemburgs postbusbedrijf zonder website of telefoon, opgericht door een Jordaanse voetbalmakelaar die in (belastingsparadijs) Malta woont en tevens grossiert in grondstoffen uit Afrika. Vriendjes met de aankoopdienst van defensieminister Goffin. Bij de deadline van 24 mei werd er 10% van het beloofde geleverd. Intussen heeft de ‘dapperste aller Galliërs’ zelf voor zijn mondmaskers gezorgd, beu om de zoveelste belgenmop.

 En voor wij weer met zijn allen aan de ratrace beginnen om putten te delven die de crisis geslagen heeft: er zijn er die in het zweet uw aanschijns slapend rijk zijn geworden: Facebook, Microsoft, Tesla en far out Amazon baas Bezos die zijn vermogen met 23 miljoen dollar pér dag ziet aangroeien. Genoeg om de hongersnood voor één dag uit de wereld te helpen. Slaap onzacht wolven in schapenvacht.

Dinsdag 19 05 2020 - 58e Coroniek

Some people are so poor, all they have is money. (Jack Kerouac)

En plots schrikken we ons een kramp wanneer een 13-jarige zijn huishoudelijke miserie in de media gooit. Die het op hun beurt uitmelken omdat er na 2 maand buiten de dagelijkse grafieken en vergelijkende tabellen van het Corona-front nog weinig smeuïgs te rapen valt. Hallo ? Moet er nog zand zijn ? Wie geen oogkleppen draagt, weet, ziet dat armoede en ongelijke verdeling van kansen en goederen al langer bestaat dan eergisteren. Alleen kijken we maar al te graag wég. Armoede etaleert zich niet, uit zich niet in de glitterwereld van Facebook en Instagram, leeft verborgen achter gesloten deuren – als er al van een dak boven het hoofd sprake is. Feit is dat het Corona virus de maatschappelijke implosie alleen maar versneld heeft. Nieuwe groepen duiken in de armoede of zullen er op korte termijn mee te maken krijgen, eens de échte impact van de pandemie boven water komt. Gezinnen waar de overlevingskansen gehypothekeerd zijn door torenhoge vaste kosten, afbetalingen en verlies van werkzekerheid. Er schort iets structureels in onze samenleving die de commercie als het gouden kalf heeft binnengehaald. We aanbidden het materialisme. Anno 21e eeuw heeft elke jongvolwassene een betaalkaart, een virtuele lidkaart tot de consumptie club. De schijn hooghouden om “erbij” te horen met afbetalingen ver boven het budget, omdat het niet is aangeleerd te doseren. Omdat het een ‘conditio sine qua non’ is omringt te zijn door het materiële. Ik ben de laatste om te beweren dat het vroeger allemaal beter was, maar wat ik wel weet uit eigen ervaring dat we in de tijd van geldbriefjes en munten een duidelijker besef hadden van de waarde van onze aankoop en die soms uitstelden omdat er geen liquide was. We waren tevreden met het weinige of met hetgeen we hadden en ontwikkelden skills om te overleven in tijden van geldgebrek. Leven van de liefde en ruilhandel was nog hip.

Donderdag 21 05 Dit is de manier waarop de overheid denkt: ‘Geef alle kansarmen toegang tot het internet’ en het probleem van ontwikkelingsachterstand is opgelost. Hallo ? Al bij stilgestaan dat internet een computer/laptop met een hoog kostenplaatje vereist en dat het gebruik van internet al direct een paar broden mét beleg op maandbasis betekent ? Ooit bij stilgestaan dat onze cognitieve ontwikkeling meebepaald wordt door evenwichtige voeding ? Ik ken geen auto die start met lege accu, de overheid misschien wel. Nee, die scoort tegenwoordig liever bij de meerverdiener mét tweedeverblijf aan zee of Ardennen, hun kiesvee.

Zondag 17 05 2020 - 57e Coroniek

In elke situatie heb je twee keuzes: je erbij neerleggen of ervoor gaan. Fatalisme(*) of vitalisme(**).

Soms heb je echter geen keuze: neem nu de Corona-veiligheidsmaatregelen. Verzet of ertegen vechten telt niet in deze, alhoewel ik deze eerste week “back to society” af en toe de wenkbrauwen heb gefronst voor het “je m’en foutisme” van sommigen. Ik weet, als 65plusser behoor ik tot de geselecteerde bevolkingsgroep waarin de meeste slachtoffers vallen. En voor ’t eerst in mijn leven ben ik er niet blij mee om uitverkoren te zijn. Hier hangt geen prijs aan vast, staat van verdienste ofzo. Neen, enkel een heel duur prijskaartje: je leven en in de slipstream dat van je naasten. Angst dus om “besmet” te geraken en daardoor terugplooien op zelfbescherming, zelfbehoud. Egoïstisch denken loert om de hoek. Zal dat het nieuw maatschappelijk credo worden post-corona ? Nog meer de klemtoon op het ieder-voor-zich gevoel ? Een terugkeer naar de ratrace in een hogere versnelling zit eraan te komen als het nieuwe normaal, misschien voor velen alleen al uit financiële noodzaak. Want er zijn diepe putten geslagen, niet alleen in de economie maar bovenal in de psychische en sociale wereld. Alle handengeklap en goedbedoelde solidariteit ten spijt waarin we onze buur of passant virtueel knuffelden uit gemis van onze huidhonger naar menselijk contact.

Maar als je de keuze hebt om lessen te trekken uit dit pandemisch sociaal experiment, weiger ik elke tunnelvisie en kies voor de open strijd. Vechten voor wat je lief is en de waarden die je hanteert. Opkomen voor wie je bent, ongeacht wat men van je denkt of verlangt. Deze periode van bezinning was daar een ideale gelegenheid toe om voor jezelf eens alles op een rijtje te zetten. Positief of negatief in de reflexie is er eigenlijk maar één constante: de nood aan perspectief voor je keuze. En vrijheid. Je vleugels uit te slaan en te breken met de ketens.

(*)Fatalisme: 1) Berusting 2) Geloof aan een onvermijdelijk noodlot 3) Geloof in een foute afloop 4) Het geloof aan een voorbeschikt noodlot 5) Leer van de machteloosheid van de mens 6) Leer van een voorbeschikt noodlot 7) Noodlotsleer

(**)Het vitalisme is een filosofie in overeenstemming met de intuïtie en beleving dat je als mens zelf plannen kunt maken, besluiten kunt nemen en situaties kunt veranderen.

Vrijdag 15 05 2020 - 56e Coroniek

“Toon me uw boekenkast en ik zeg u wie u bent”

Het nadeel van al dat ge-ZOOM om visueel contact te houden met de school, het werk of de wereld is dat iedereen rechtstreeks meekijkt in je leefwereld of de biotoop van je privacy. Hilarische filmpjes circuleren in de media van ongewenste voorbijgangers of geluiden tijdens een video conferentie of andere genante bloopers van al even genante situaties, aangekleed of niet. De laatste trend om onheil, roddels of hoongelach te voorkomen en een bepaalde illusie van beschaving te etaleren, is de online aanschaf van een gevulde boekenkast met prijsverschil volgens bookformaat, auteur en prestige. Zo kan je tijdens een video chat bij iemand de verzamelde werken van Immanuel Kant of de anderhalve meter Herman Brusselmans in de achtergrond aantreffen. Kwestie van smaak die je wilt uitstralen naar de Zoomgenoten. Enkel als titel op de rug, zonder het boek, enkel boekenkaft. Net zoals je in vroegere vlaamse woonkamers duurbetaalde Encyclopedieën aan moest treffen als statussymbool. Nu willen de Kringloopcentra ze zelfs niet meer. In de 40 jaar boekenwinkel mochten we nog het plezier meemaken om decors voor film of toneel te vullen met meters kleurrijke ruggen, of een interieurwand met enkel witte boekenruggen voor een binnenhuis architecte , 50 shades of white..

Maar ! Er zou geen gat in de markt zijn als er niet al iemand met een inventieve geest ingesprongen was. Nog straffer dan het fake boekenrek is het online decorum van bv. Westwing.nl die een gans gamma huiskamer- of vakantiegevoel achtergronden verkoopt. Etno terras, Mediterraanse Lounge met ligzetels aan een zwembad, Wabi-Sabi eetkamer of Artsy woonkamer, ik verzin dit niet. Alleen maar hopen dat er tijdens je volgende online vergadering of klas geen zelfde IKEA woonkamer verschijnt met exact dezelfde poster in de rechterbovenhoek en het roodfluwelen bankstel… It’s a brave new world, you better get used to it !

Woensdag 13 05 2020 - 55e Coroniek

Het startschot is gegeven, we zijn bijna allemaal vrij, met enkelband weliswaar. Men is de opsluiting beu en naargelang de drukte toeneemt, vergroot ook de kans op nonchalance. Zie de Parijzenaars en wat het doet met hun aangeboren aanleg tot knuffelgedrag aan de oevers van de Seine.

Op maandag was er plots weer een radiolijst van vroege ochtendfiles, het eerste na lange verkeersstilte. Voor ons ook de start van een andere dagindeling, met de winkel terug open in de namiddag als proef, wat maakt dat het “decanteren” ’s avonds meestal betekent het verstand op nul proberen te zetten.

Voor je ’t weet verval je in oude gewoontes. Het viel me op hoe alles zo snel weer went, de dagelijkse bezigheid. Vooral met klemtoon op “bezigheid”. In Corona-times bestond een deel van de bezigheid uit ledigheid. De kunst van het nietsdoen, het loslaten. Ettelijke boeken(*) zijn erover geschreven, maar probeer het zelf vooral eens uit. Zoals nu na enige dagen het motortje van engagement in de samenleving weer op gang komt, en je al snel de focus weer legt op het presteren. Er moet iets gedaan worden, het verspil van tijd is nutteloos en knaagt aan het geweten. Altijd maar bezig zijn, het goed willen doen en het afmaken waaraan je begonnen bent. Duizend bommen en nachteloos slapen nog aan toe. Het zou zonde zijn om te vervallen in het gewone normaal, denk ik soms. Proberen te leren uit lessen, zoals de online fotografie klas die me anders leert kijken naar deelfragmenten van realiteit. Zoals Van Bendegem zegt: We hebben bewezen dat we als samenleving een crisis aankunnen met solidariteit en gezond verstand, wat ons ook de kracht moet geven andere hete hangijzers van onze beschaving aan te kunnen.

Woensdagnamiddag, le plat pays qui est le mien (Jacques Brel) Wolken gaan volgen waar het landschap spreekt. Goedkoper dan een dure yoga goeroe. No guru, no method, no teacher (Van Morrison)

(*) Het nieuwe nietsdoen (Gerhard Hormann)

      De macht van nietsdoen (Jenny Odell)

      De magie van het nietsdoen (Jeffrey Wijnberg) |

Zondag 10 05 2020 - 54e Coroniek

Vanavond sluiten we af met de laatste TV-aflevering van de GR5. Als lange afstandstrekker roept het beelden op van imponerende berglandschappen in het gebied rond de Mont Blanc, bekend gebied. En van het gevoel dat komt na het beëindigen van een tocht, bij het thuiskomen. Zoals na 6 weken langs de GR10 vanaf de Atlantische Oceaan (Hendaya) aankomen op het strand van de Middellandse Zee in Banyuls en beseffen dat het een tocht geworden is naar jezelf in de eerste plaats. Een verhaal van ontmoetingen, ervaringen, emoties, gedachten en bewustwording. Zelfreflexie, zowat de oorsprong van al dat spontaan schrijven als ik op reis of trektocht ben, en zoals nu in deze 8 weken quarantaine en reizen in het hoofd. Daarin komt het sterk overeen met het gevoel van thuiskomen. Morgen start een nieuwe tijdsindeling en ligt de focus op een andere vorm van beleving. Het kan dus zijn dat er nog Coroniekjes volgen, maar wellicht niet op dagelijkse basis.

Zelfreflexie, (“Zelfreflectie is het naar zichzelf kijken en daarbij het eigen handelen overdenken. Men houdt zichzelf als het ware een spiegeltje voor. Dit figuurlijke spiegeltje voorhouden heeft als doel om bewust te worden van handelingen die zowel bewust als onbewust gemaakt worden” – Encyclo.nl)

Het herinnert me aan een foto die ik koester van een wenteltrap ergens in Portugal, als metafoor over hoe de lijnen van bewustwording verlopen: telkens op hetzelfde punt komen in de cirkelbeweging dat je essentiële vragen stelt aan het leven en daaruit leert en meeneemt naar een wenteltrap hoger. De ingreep van het Corona virus heeft zo’n impact dat het niet anders kan dan dat het al je waarden, principes, relaties en zekerheden overhoop gooit en je dwingt tot -tenminste- nadenken over nieuwe omgangsvormen, in de eerste plaats met jezelf en je plaats in de wereld.

Let’s go for it, fight back.

We'll again don't know where don't know when, but I know we'll meet again some Sunny day Vera Lynn)

Vrijdag 8 05 2020 - 52e Coroniek

Even terug naar gisteren. Hopelijk nam niemand aanstoot aan mijn dichterlijke vrijheid om vanaf zondag dan maar alle registers open te gooien en de beperking van regio’s aan de laars te lappen voor een bezoekje her en der. Niets is minder waar, ’t is ook voor mij zo al ingewikkeld genoeg. We staan vanaf overmorgen voor de grootste uitdaging sedert het moment dat we verplicht werden in ons kot te blijven. Hét kantelmoment waarmee alles staat of valt, zien of de cement pakt of we mogen herbeginnen met opbouwen. Na bijna 2 maanden worden we in staat geacht de spelregels te beheersen, er rest nu nog de individuele invulling van het begrip “verantwoordelijkheidszin”.

Twee bedenkingen hierbij: 1. Als belg hebben we naast een baksteen ook een ingebouwd gen dat elk miniemste gaatje tot ontsnapping benut als teken van revolt. Om af te wijken van de norm. Als volwassen democraat haten we elke vorm van politiestaat en ingreep in onze privacy. 2. Onder de noemer van gezond verstand doen we te vaak aan navelstaren: we beschouwen ons eigen gelijk als de norm en ervaren andermans gedrag snel als irritant. Hoe lang is het geleden dat je je ergerde aan het not-social-distance gedrag van de medemens in de supermarkt? Marin Euwema (psycholoog) vanmiddag op Radio Eén: Wees mild voor jezelf en de ander. Vaak is het gedrag van de medemens niet eens kwaad opzet, maar een gevolg van vastgeroeste gewoontes.

Burgerzin…aan de kust doet zich momenteel het fenomeen van de burgermeesterszin voor, een kleine oorlog in ’t verschiet. Bart van Oostende en Jean Marie van Middelkerke - vaker dan ooit bereid om op te duiken in de media ter meerdere eer en glorie van hun eigen spiegelbeeld – reageren op het verbod voor de tweedeverblijvers om naar de kust te komen. Surfen en golfen mag, vanaf zondag ook familie bezoeken en vanaf maandag winkelen, maar eigenaars worden geweerd van hun vakantiestekje. Benieuwd hoe de clash van de sheriff met een ex judoka volgende week beslecht wordt.

Intussen maken we onszelf klaar voor heropening maandag. Een essentiële verplaatsing naar Brugge dus, en wat opvalt: véél meer verkeer, véél meer mensen op wandel en alle bankjes op de markt bezet. Is het startschot gegeven om de teugels te vieren, of heb ik iets gemist ? Ik ben meer dan ooit benieuwd wat dit volgende week gaat geven. Fingers crossed.

Zaterdag 9 05 2020 - 53e Coroniek

Op onze mementokalender naderen we het einde van de met rode stift doorstreepte weken. Een laatste weekend. Het geheel ziet eruit als een bloederige snede, gekerfd in de huid van een -voor de rest – zonnig voorjaar. Binnen enkele jaren zal het allicht herdenkingen opleveren in de zin van “weet-je-nog die lente van 2020”. Ground zero, zo zal de herinnering aanvoelen, zonder het stof van instortende babelse torens, maar met de kracht van een implosie. De mens die door de natuur op zijn plaats gezet werd. Stel je voor, sedert V-day nu 75 jaar geleden, zijn we dankzij koude oorlogen en spierballengerol van supermachten behept met de vrees voor de totale apocalypse door een superatoombom. Eén van werelds grootste economieën is de wapenindustrie. Er worden presidenten verkozen door hun lobbygroepen, wat wil je meer ? En in het scenario dat niemand kon bedenken (tenzij biologen en virologen die ons al jaren waarschuwden) wordt de mensheid verslagen door een stukje gemuteerd dna gecamoufleerd met een vetachtig jasje van eiwitten. Met een kroontje errond, hoe pathetischer kan het nog zijn ?

Midas Dekkers herhaalde het vandaag nog eens in een krantenbijlage: “De natuur zal hier geen traan voor laten. Die bestaat al 3 miljard jaar onafgebroken met dieren en planten. In die periode is de ene soort na de andere uitgestorven. En hoe meer je gaat koloniseren, hoe groter de tegenkrachten. Van alle miljoenen diersoorten is er nooit één geweest die zich blijvend heeft kunnen vestigen als heerser van de wereld. Dat zal ook de mens niet lukken”. Ik hoop op zijn ongelijk. Voor alle generaties na mij.

Na de smetvrees daagt een nieuwe vorm van manie op: de Agorafobie of pleinvrees, straatvrees. (Fobie of angst voor open ruimten, menigten, openbare gelegenheden en het verlaten van een 'veilige' plek – angstlijst.nl) Je zou het tegendeel beweren als je dit weekend de vlaamse wegen gebruikt, of zoals gisteren eens rondwandelt in een stad als Brugge. Sedert het lossen van de teugels lijkt het mensdom op een troep veulens die voor ’t eerst weer de stal mogen verlaten en het frisse groen van de wei indansen. Teveel mensen die plots opduiken, je pad al fietsend en wandelend kruisen, te dichtbij komen. De confrontatie met het ineens teveel van het goeie brengt verwarring in de geest. Dat is even wennen, de slaap uit je ogen wrijven, de straat oversteken en niet meer weten of je nu eerst links of rechts moet kijken voor je eigen veiligheid. Het herinnert me aan een gevoel van 40 jaar geleden: we hadden enkele dagen in de jungle van zuid Mexico vertoefd op uitnodiging van een indiaans koppel dat onze blond blauwogige baby aan hun dorpsstam wou tonen. Na zowat 3 dagen bracht een dagmars en een boottocht ons terug in een stad met druk verkeer en mensen alom, ik wil je de verwarring besparen, maar het kostte enige uren aanpassingsvermogen. Het zal wennen worden maandag weer de maatschappij in te duiken.

Donderdag 7 05 2020 - 51e Coroniek

En ? Wie verkies je om mee samen te komen op Moederdag of ben je zelf uitgenodigd ? Vermoed ik hier en daar een zweem van jaloezie als niet verkozene of opborrelende familieruzies ? Ik denk erover om – bij onmogelijkheid van eliminatie door de hoeveelheid kinderen en kleinkinderen mijn tante Sidonia een bezoekje te brengen. Voor alle -tussen ons- stilzwijgende duidelijkheid: er bestaat geen tante Sidonia of het is uit mijn Suske & Wiske strips, maar in een uitgekiend vermetel plannetje woont ze in Durbuy. Niemand zal me een bezoek aan de familie kunnen ontzeggen, want bij mijn weten is er gisteren géén beperking van regio’s opgelegd. Enkel weer dat dooddoenertje “gezond verstand” en “burgerzin”. Ja ok, dan stop ik onderweg wel even voor een Mac Burger King, al weet ik bijlange niet wat ik me daarbij moet voorstellen. Een slaatje volstaat. Alle gekheid op een stokje: de verongelijkten hebben weer eens gelijk en mierenneuken dat het een lust is. Ik twijfel vaak of het nu over de inhoud dan wel over de verpakking gaat. Net zoals bij het Eurovisiesongfestival waar er om verkeerde redenen punten gegeven wordt. Feit is: Wilmès krijgt weer de wind van voren, wordt daadkracht en nederlandse taalbeheersing verweten en lijkt magerder dan ooit.

Mag ik – met oog op het vieren van de moeders ter wereld – een lans breken voor ons Sophietje ? Onze belgische politieke arena is van oudsher een mannenbastion en elke vrouwelijke inmenging is in de geschiedenis een kort leven beschoren. Maar laat ons even de recente regeringsgeschiedenis oprakelen: de twee grootste partijen geraken slaags over principekwesties, Charles Michel poetst de plaat en kiest geld voor eieren (of is het omgekeerd?) en schuift Sophietje naar voor als voorlopige premier. Ze is zelfs niet eens verkozen, maar krijgt als oorlogsgeneraal wél de opdracht de hete kastanjes uit het vuur te halen voor alle hoog van de toren blazende politici en grote partijen. In the heat of the night, in het oog van de tornado die Corona heet, mag zij de boel komen opkuisen. “Vrouwen in de politiek zijn veredelde poetsvrouwen” stelt schrijfster Helen Debruyne terecht. “De vuile was doen, net zoals Theresa May de wanboel van David Cameron mocht komen opkuisen, net zoals Caroline Gennez de SP mocht komen heropblinken nadat Johan Vande Lanotte de pijp aan Maarten gaf.

Sophietje verdient mijn respect alleen al omdat ze haar hart toont met een “sorry” – al weet ik ook wel dat communicatiemedewerkers hiervoor garant staan – Menig mannelijk politieker mag aan die bescheidenheid een puntje zuigen. Al is dat in MeToo tijd onbesproken. Tjiens, iemand laatst nog iets vernomen van MeToo, van het vluchtelingenprobleem, van de klimaatopwarming, van het fijn stof, van de oorlogen in de wereld, van de hongersnood, armoede, ongelijke verdeling in de wereld ? Neen, we focussen ons al volop op het “nieuwe normaal” en vergeten dat eens we weer op de rails zitten, de ratrace weer begonnen is, zeker voor dezen aan de verkeerde kant van de barricades.

Ik mis de nostalgie van de grote massa betogingen anti dit pro dat, het soixante huitards gevoel, maar besef meer dan ooit dat het van onderuit zal moeten komen. Want de top regeert en negeert, de rest mag poetsen. ​

Woensdag 6 05 2020 - 50e Coroniek

Het verbaast me de kaap van 50 schrijfsels te ronden. Ik open er zelfs een favoriet biertje voor. Ergens spookte het wel vanaf de aanvangsdagen door mijn achterhoofd dat een gemaakte belofte ook verantwoordelijkheid inhoudt, anders krijg ik last van mijn geweten. Nasleep van de erfzonde. Bij vervanging van een therapeut vertrouw ik dus mijn gedachten aan papier. Ja, papier, very oldskool. In pré computer tijden zelfs met een échte omsteekpen en een verzameling inktpotten, later met alle soorten vulstiftjes en balpennen die het perfekte ritme aangaven om de woordenvorming te assimileren met de gedachtenstroom. Het tokkelen op een klavier is me altijd iets té kunstmatig gebleken, al doe ik het anno 2020 noodzakelijkerwijs, anders leest u dit niet.

Vanochtend vroeg iemand hoe het voelt om volgende week de winkel weer te openen. Eerlijk ? Als een tweezijdig snijdend zwaard. Deels bevreesd hoe het in de winkel met al die nieuwe normen moet, en deels met de voldoening na 50 dagen eindelijk een level van aanvaarding bereikt te hebben met de status van deels heremiet/deels reiziger in de kosmos van het hier en nu. Er ontwikkelden zich mechanismen, een dagstructuur en een vorm van bioritme dat een baten/lasten analyse volledig voor mezelf verrechtvaardigt. De balans zit goed: er is niets dat moet, alleen wat je zelf wilt. Er is weer tijd voor creativiteit en zaken die je lang vooruitschoof bij gebrek aan tijd. Het is moeilijk om dat allemaal op te geven. Ik geef toe, zonder opgroeiende kinderen die je onmiddellijke aandacht eisen zit ik in een luxepositie, zonder verantwoordelijkheid tenzij voor jezelf en je partner, net gisteren 46 jaar samen.

De zon roept ons naar buiten, het is genieten. In de Warandeputten nabij Moerbrugge bloeit naast de meidoorn, de smeerwortel en zoveel wilde kruiden eindelijk de wilde gevlekte orchidee (de specifieke benaming ken ik niet - zie foto). Ik kijk er elk jaar naar uit, de magie van dat mini europabloempje. De edelweiss van de lage landen, een droom. Maar hoe dicht droom en realiteit bij elkaar liggen, hoe dicht leven en dood bij elkaar ligt, komt een miniseconde sluitertijd later als we M. ontmoeten (dat moet minstens 35 jaar geleden zijn) en de pijn voelen als hij het verlies van zijn zoon vertelt. Er is geen rechtvaardige god, enkel berusting. Stay strong, my friend.

Maandag 4 05 2020 - 48e Coroniek

Elke dag van het jaar is er wel iets te vieren, vandaag alleen al is het Dodenherdenkingsdag (voor alle slachtoffers van oorlogen en geweld) – Internationale Dag van de Brandweer – Internationale Star Wars dag – Wereld Wachtwoord dag (er al aan gedacht recent je paswoord te veranderen) en Internationale Dag van de Persvrijheid. Vanavond applaudisseer ik voor die vertegenwoordigers van de vrijheid van meningsuiting, waaronder ik perslui reken. Of mijn helden in de zorg voor geestelijke of vermakelijke gezondheid. Wees gerust, we mogen ons op onze twee knietjes kussen in een “vrij” land te leven. Het ongemak dat iedereen dan door mekaar praat, of holle woorden kraamt, neem ik er gerust bij. Er zijn nog altijd landen en regimes waar het verheffen van je stem in het publiek afgestraft wordt, aangeklaagd en opzijgezet. Of waar je gewoonweg verdwijnt. In de VUB/VLB krijgen vandaag 2 turkse schrijvers/journalisten de eretitel van Difference Day Honorary Title. Deze titel kennen de universiteiten toe aan een persoon of organisatie die een essentiële bijdrage leverde aan de bescherming van de vrijheid van denken en meningsuiting, in een steeds veranderende samenleving. Elif Shafak kaartte in haar laatste boek de Armeense genocide aan en Ahmet Altan zit levenslang nadat zijn dagblad Taraf beschuldigd werd ivm de mislukte staatsgreep in 2016. Lees zijn boek: “Ik zal de wereld nooit meer zien” (persoonlijke aanrader) met daarin de quote: ‘Je kunt me gevangenzetten, maar je kunt me niet in de gevangenis houden. Ik loop met gemak door muren heen’.

Persmensen zouden de boodschappers moeten zijn van de feitelijkheid en haar consequenties. Niet de stem van marionettenspelers, lobby’s, regimes of de platte commercie. In een mail van Peter (USA) krijg ik de vraag waarom België op de top van de ranking in overlijdens per 100.000 inwoners staat. Wellicht omdat onze virologen en experten té transparant waren (té punctueel en te eerlijk, volgens Reuters) en de “veronderstelde gevallen” van corona als oorzaak van overlijden werd meegeteld. Naast de ziekenhuiscijfers ook die van de woonzorg centra, wie doet het ons na ? Zullen we ooit te weten komen waarom bepaalde regimes slechts een fractie meedeelden van wat de échte cijfers zijn ? In Duitsland alleen al zou het aantal geïnfecteerden 10 maal hoger liggen dan het officieel cijfer.

De toegang tot onze vrije media verschaft me vandaag weer het leesgenot van een interview met Midas Dekkers (Nederlandse bioloog, presentator en schrijver van fictie en non-fictie voor kinderen en volwassenen). Daarin stelt hij dat de pandemieën het rechtstreeks gevolg zijn van de overbevolking van onze planeet. Heel simpel: “waar te veel mensen worden geboren, moeten genoeg mensen sterven. De hoge bevolkingsdichtheid leidt onvermijdelijk tot kruisbesmetting en kent een razendsnelle verspreiding door het zeer drukke vliegverkeer. Hij is trouwens niet de eerste om dat te mogen zeggen: Prof Etienne Vermeersch, paus Franciscus, Dirk Draulans gingen hem voor. Midas : het medicijn tegen overbevolking bestaat al: de pil of sterilisatie. Niet als straf van God, maar als gevolg van de manier waarop Moeder Natuur haar huishouden bestiert”.

Klaarheid, persvrijheid, may the force be with you

Dinsdag 5 05 2020 - 49e Coroniek

Vanaf volgende week zal u telefonisch aangemaand worden ‘eerlijk en consequent’ te antwoorden op de vragen die de contactspeurders u stellen. Men rekent op gemiddeld één uur vragenstellen per patiënt. Dat is nog eens andere koek dan overstappen naar een andere energie-leverancier of een betwistbaar factuur telefonisch proberen recht te zetten. En wat met alle zwendelaars die lichtgelovigen zullen oplichten ? Het item kwam zondag nog aan bod in de Zevende Dag: hoe weet ik dat de telefonist legitiem is ? Toevallig kreeg Rita vanochtend nog een onverwacht telefoontje van een incassobureau dat slinks € 500 probeerde te innen voor 2 openstaande hotelboekingen in 2019. We hebben al heel wat afgereisd en bij mijn weten is de hotel-auto-vliegtuigreservatie én alle reisvoorbereiding in al die jaren mijn patent en plezier.

“We moeten weten wie uw minnares is” bloklettert HLN, niet beseffend hoe diep dit snijdt in de al niet geringe existentiële angst en onzekerheid van deze tijd. Begin vanaf nu maar een lijstje bij te houden van al uw contacten die langer duren dan een normaal winkelbezoek. Privacy bescherming, het komt stilaan meer en meer op de helling te staan. Vooral omdat de ziekenfondsen nu mee op de kar springen. Men belooft geheimhouding van de data, maar wie kan dat garanderen ? Ik zag ooit een franse reportage over de impact op uw privacy van bijvoorbeeld “smartwatches”: Bloeddrukmeter, hartslagmeter, BMI en alle apps nog aan toe zijn kostbare data voor mutualiteiten en verzekeringsmaatschappijen. De reportage stelde dat het in de toekomst mogelijk zou zijn dat u bijvoorbeeld een lening bij de bank of een levensverzekering wordt geweigerd omdat u er een ongezonde levenswijze op nahoudt, dringend aan sporten toe bent of iets aan die bloeddruk of uw obesitas moet doen.

Data is het nieuwe goud, vraag maar aan Google of Facebook. Uw Google timeline (via de locatiegeschiedenis) schetst perfect de route en plaatsen waar u bent geweest. Als inbreker ben je dus geklist als een gerechtelijke je daarmee confronteert: “Waar was u maandagavond om 01 uur?” “Bij mijn vrouw in bed” “Sorry uw smartphone zegt me dat je om 01 uur op 40 km van je thuis was, meneer, enige verklaring ?” Een kleine anekdote ter afsluiting: in good old times ben ik ooit opgepakt bij een betoging voor ‘Leuven Vlaams’ en ik kan je verzekeren dat de priemende vragenstellerij van de jaren ’60 Van Ins me nu soms nog als spookbeeld opdoemen. Weet dus goed wat je zeker niet meedeelt aan de contactspeurder van dienst. Be prepared, don’t get infected !

Zondag 3 05 2020 - 47e Coroniek

Vanochtend keek ik in de spiegel en zag Tom Hanks in de film Cast Away. Vooral de metamorfose van Tom als Chuck Noland die na een vliegtuigcrash in de Stille Oceaan 4 jaar moet leren overleven op ’n onbewoond eiland. De opnames werden zelfs een jaar stilgelegd om Tom 25 kilo te laten afvallen en genoeg baard- en haargroei te kweken om 4 jaar Robinson Crusoë spelen filmisch aannemelijker te maken. Dit allemaal maar om te zeggen: zo erg zag het er na 7 weken nog niet uit. Maar het vooruitzicht om binnen een weekje weer volop in de maatschappij te duiken en niet in het minst omdat het vandaag zondag is, de dag die me vaak aan de nostalgie van eerstecommunie pakjes en kerkgang herinnert, maakt mijn besluit definitief. Rita neemt me onder handen, kam en schaar. We merken lachend op dat het wellicht langer dan 20 jaar geleden is dat zij nog aan mijn haar mocht prutsen - andere omstandigheden zitten in de privésfeer – omdat we toen in een dronken bui hadden besloten tot een grondige knipbeurt en ik de volgende ochtend met een muts tot over mijn oren naar de officiële kapper trok om de zaak recht te trekken. De goede verstaander had geen uitleg nodig. Maar het moet gezegd: ik geef een dikke duim aan Tripadvisor mocht die ooit een pagina hebben voor Rita’s coiffeurkunsten.

 De Zevende dag viel samen met de knipbeurt, ook al eeuwen geleden dat ik me om 11 uur in de zetel nestelde voor een praatprogramma, de realiteit roept me meestal naar buiten op zondagochtend. Ik onthou eigenlijk maar één ding: iedereen, experten en politici zijn al druk bezig met over hoe de post corona tijd er zal moeten uitzien, bijvoorbeeld door regionalisering van de gezondheidszorg wat dan weer een staatshervorming inhoudt, een nog moeilijker thema, maar ook dat er nood is aan eenheid in commando en dan zit je weer op federaal niveau. Prof Omer Van den Bergh (KUL) noemt de coronacrisis het grootste gedragsexperiment ooit en pleit voor het betrekken van gedragsdeskundigen in de expertengroepen. Maar bovenal weer dat besef: we leven in een kakelend kippenhok met véél kraaiende hanen. Ik wens alle politiekers goede moed toe om het vertrouwen van de burger te herstellen.

Zaterdag 2 05 2020 - 46e Coroniek

Beetje bij beetje worden we losgelaten tot een ‘beperkte’ verplaatsing, een recreatieve activiteit, ter ontspanning. Het mag alleen geen daguitstap worden. Alle buitensporten zonder contact, vissen en golf bijvoorbeeld. Ik vis niet en ik golf niet, maar het lijkt me het uitstekend excuus om naar de zee te kunnen gaan door me in te schrijven bij een golfclub. Of te gaan zeevissen, euh beter niet, ben nogal gemakkelijk zeeziek. Maar met een nabije autostrade ben ik er in een 23 minuten volgens Google.

Zeelucht inademen helpt om kanker te bestrijden én om een hoge cholesterol tegen te gaan. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Gent en het Vlaams Instituut voor de Zee. Zeelucht remt de werking van een gen dat een belangrijke rol speelt in longkanker en in het cholesterolgehalte (De Metro)

Ik ben nieuwsgierig naar het effect van deze deus ex machina weekendeditie, het witte konijn uit de toverhoed. Wacht maar: eerst nog een paar politiekers en experten de revue doen passeren in Terzake, De Afspraak, De Zevende Dag en tegen zondagavond of maandagochtend zal er hopelijk meer duidelijkheid zijn in definiëring van wat nu ‘beperkte’ verplaatsing betekent. Principieel is alles een kwestie van gezond verstand. En net nu daar wringt het schoentje bij mij. Matchen uw en mijn gezond verstand dan zitten we goed, maar voor de rest is het vertrouwen op de betrouwbaarheid van intenties die iemand anders heeft. Een eenvoudig winkelbezoek vanmiddag (tja vergeten dat het zaterdagnamiddag is) was een uitstekende gelegenheid om de staalkaart van intermenselijk gedrag weer eens te mogen observeren. Iedereen heeft wel een zekere common sense in zich, maar ik zie vooral veel taxerende blikken van de medemens in de rij. Kort checken, oogcontact. Effe rekening houden met een bepaalde limiet van comfortzone. Ik vraag me weleens af of al die voorbije tijd in quarantaine leven als individu in een bubble niet nefast zal zijn voor het sociaal contact in post-corona time. Gaan we bijvoorbeeld continu mondmaskers dulden als nieuwe omgangsvorm, exit de handdruk, de kus op de wang, de omarming? Het komt me over als vaandelvlucht, het wantrouwen dat in de mens sluipt. Zullen we terugkeren naar de common sense en mekaar niet de kop inslaan? Er is voor minder oorlog gestart en met een wereld die geregeerd wordt door clowns, dictators en handpoppen rest ons ieder’s individueel recht om er een betere wereld in te bouwen voor onszelf, los van conventies die loodgieterij zijn van macht en geld. Het vertrouwen in de mens zal wellicht voor ieder in deze crisis als een spiegel gewerkt hebben naar de existentiële vraag: wie ben ik en wat doe ik hier. Keep safe!

Vrijdag 1 05 2020 - 45e Coroniek

Eerste dag van een nieuwe maand: wie had gedacht dat we al een volle maand (en langer) in ons kot zouden blijven, plichtsgetrouw ? Eerst nog met een vakantiegevoel, daarna als verwerkelijking van een nieuwe realiteit. Een beetje zoals reizen na verloop van tijd een eigen ritme kweekt. Al vergt het soms een beetje fantasie om het dagdaaglijkse te doorbreken en nieuwigheden te ontdekken in een verkleinde ruimte. Het zit vaak in de kleine dingen waar je door gewenning niet meer bij stilstaat, te snel overslaat. Zoals het verschil tussen wandelen en fietsen: mechanisch geraak je véél verder en sneller, maar door de hartslag van je voetstappen vertragen ook je zintuigen om te assimileren. En daardoor beleef je het moment intenser. We hebben het vanmiddag nog eens mogen proeven in één van onze prachtige natuurparken dichtbij: het Bulskampveld. De Bossen van Vlaanderen. Een bos met geschiedenis, bomen met een verhaal, vol licht groene lente nu. Ik kom hier al jaren en beleef mee de seizoenen. Vaak verloren gelopen in het begin en nu na jaren met een ingebouwd gps-signaal dat mijn fotografisch geheugen herkent. Dezelfde locatie, zo herkenbaar en toch telkens anders.

Zoals de realiteit van vandaag.

We staan op ground zero, alles moet weer een start nemen. Wat ooit was, keert niet weer. Ik tel de dagen af om de winkel te herstarten. Letterlijk: herstarten. Na bijna 40 jaar terug leren om stap voor stap te gaan. De trein van gewoonte die op de rails voortdenderende is niet meer. En nu ik bijna dacht aan stoppen, mag ik herstarten. Héél vreemd gevoel.

Donderdag 30 04 2020 - 44e Coroniek

In het scenario rond de heropening van de winkels lees je soms de meest waanzinnige suggesties. Er wordt zelfs – geloof het of niet – aan winkelen volgens alfabet gedacht of op basis van het rijksregisternummer. Ik zie mezelf al klanten ontvangen met in plaats van een vriendelijke goeiemorgen een koele “Uw familienaam graag”…Euh “Dumoulin, meneer”…”Ah sorry maar vandaag is het enkel voor mensen met een naam van N tot Z”. Het afschepen van klanten laat ik aan anderen over. Trouwens, zo’n stormloop zal het nooit worden in de eerste tijd dat Brugge nog op slot blijft voor de toerist. Menig souvenirshop in de Gouden Driehoek (het toeristisch centrum van Brugge) loopt nu al te klagen dat hun petjes en T-shirts “I love Bruges” niet meer gaan verkocht geraken. Geen enkele bruggeling koopt trouwens die bullshit. Naast bier- en chocoladeshops is het aanbod toeristische souvenirs de laatste tijd ver ondermaats geworden. De jaren dat Brugse kant hét souvenir was van een bezoek aan het Venetië van het Noorden is al jaren verdrongen door import uit lagelonenlanden van industriële nep. In het kader van een eindwerk opleiding fotografie telde ik vorig naar nog 14 winkels, waar er in 2002 – het jaar dat Brugge Culturele Hoofdstad was – nog een 50-tal waren. En welgeteld één winkeltje van An, die échte verkoopt bij de Kantschool. Allemaal verdrongen door bier van sterke allure, waar geen enkele buitenlander tegen bestand is, getuige de klachten over nachtbrakers in bijvoorbeeld onze straat op weg naar hun goedkoop (?) rugzakhotelletje.

Nog iets over het winkelen volgens rijksregisternummer. Kwestie van alles in perspectief te zien: Na bijna 40 jaar actief te zijn in de aan- en verkoop van tweedehands boeken, muziek en films is het ons uit boekhoudkundig opzicht wettelijk verplicht alle aankopen van partikulieren te noteren op aankoopbons met vermelding van identiteit, adres, detaillering van de aangeboden artikelen en bedrag. Ik hoef u niet te vertellen dat er in de loop der jaren al menig twijfel is geweest rond de identiteit, adres van de partikulier of origine van de aangeboden goederen. Niet iedereen verkoopt zijn eigen spulletjes. En nu komt de kat op de koord: er is ons geen enkele rechtsbevoegdheid toegekend om iemands paspoort te vragen: dat is voorbehouden aan politionele- of overheidsinstanties. Ons buikgevoel is onze enige wettelijke basis. En is meestal niet verkeerd. Neem gerust aan dat wij een identiteitsbewijs vragen bij twijfel, gewettigd of niet. Onze handel leidt ertoe dat we vaak laatste lichtboei zijn voor mensen aan de rand van de armoede. Mijn opleiding als maatschappelijk werker komt vaker goed van pas in de opvang van de zwaksten uit ons systeem dan als verkoper van culturele en geestelijke voeding. Een nog altijd niet-essentiële handel. I rest my case.

Woensdag 29 04 2020 - 43e Coroniek

Er zijn van die dagen dat de uren zich aaneenrijgen als een kralensnoer. In Griekenland heeft men daar een naam voor “Komboloi”. Het is die typische kralenketting die constant verschoven wordt tussen de vingers, alsof men zit te bidden. Er zit nochtans geen religieuze betekenis achter, het is een soort spel om de verveling te verdrijven en heeft naar het schijnt een kalmerende uitwerking. Er is een grieks gezegde: Gooi je horloge weg en koop een Komboloi.

In dat tijdsbesef zit ik dus vandaag: tijd die tussen de plooien van de realiteit glijdt en me achterlaat met het gevoel dat er eigenlijk weinig is bewogen; voor ik het goed en wel besef is het laat namiddag. Wanneer ik achteromkijk weet ik eigenlijk niet goed meer wat er allemaal de revue is gepasseerd: een lange Zoom online les Fotografie tot aan de middag, een korte siësta om het blijvend slaaptekort van ’s nachts weg te werken, en een lange wandeling erna om zuurstof in ’t kopke te brengen. Over de online lessen nog dit: het blijft wennen je collega’s frontaal in virtuele kadertjes te volgen, de een koffie drinkend, nog iemand haalt er een potje yoghurt bij, ergens verschijnt er iemand in beeld die er niet moet zijn, ongewild hoor je achtergrondgeluiden die je focus verstoren, iemand anders duikt weg, iemand blijft staren waarbij je denkt dat het beeld bevroren is, een telefoon rinkelt, je wilt iets persoonlijks zeggen aan iemand maar je doet het niet omdat het in de groep belandt, je wilt een oogje pinken maar je doet het niet omdat het niet voor de ganse groep is… Oh neen, geef mij maar een real time klasje waarbij je de gebuur kunt aanstoten en een grap maken, iemand recht in de ogen kijken, tesamen een koffiepauze nemen en nieuwtjes uitwisselen, dat is wat ik mis. En zover mijn zicht op de kalender reikt, zal het er dit schooljaar niet meer inzitten, half juni stopt de module, en ik weet op dit moment begot niet of ik me nog kan opladen voor een volgende specialisatie onder deze omstandigheden. Maar dat is een zorg voor later.

De zorgen van vandaag draaien maar om één punt: waar is de weg ? De weg is weg. Mijn innerlijk kompas geeft een verkeerd Noorden aan door het magnetisch veld van het informatie bombardement. Ik wil het soms zelfs niet meer lezen, ik wil het vaak niet meer horen al dat gecijfer met procentjes en statistieken. Aantal ziekenhuisopnames, aantal op intensieve, aantal overlijdens… en allemaal in functie van de deadline (sorry slechte woordkeuze) die men heeft vooropgesteld ivm het exit-plan. De Goodnews Showtrein blijft maar denderen maar resulteert met een verkeerd effect: omdat mensen de onduidelijke communicatie beu zijn en van de trein springen met een fuck-it gevoel. Men kweekt er burgerlijke ongehoorzaamheid mee en dat is gevaarlijker dan een virus.

Stay safe, en weet: er is niets dat nu moet, enkel dat wat je zelf wilt.

Maandag 27 04 2020 - 41e Coroniek

Een vijf bladzijden weerwoord op mijn toegestuurde Coroniekjes vind ik in mijn mailbox, afkomstig van Peter uit Noordwestelijk Amerika, longtime friend, geestesverwant en bloedbroeder om het in indiaanse termen te zeggen: de native fathers wiens wijsheden en inzichten in de krachten van moeder aarde wij zo graag delen. Ook de Boeddha is nooit ver weg uit onze conversaties. Er zijn zo van die momenten in het leven dat een ontmoeting zó ingrijpend is dat het voorgoed deel gaat uitmaken van je levenspad. Rita ontmoeten was er zo eentje, en Peter leren kennen in zuidelijk Marokko op de grens met Mauretanië, mid jaren ’70, was er ook zo eentje. Geboren Amsterdammer maar op prille leeftijd geëmigreerd, blijft hij een amerikaans-nederlands hanteren dat soms hilarisch klinkt, maar gekruid is met de spirit van de europese nuchterheid die in staat is om vanop afstand naar zijn amerikaans burgerschap te kijken. Het woord ‘Orwelliaans’ schemert door in zijn bedenkingen rond de aanpak in het land waar het recht op privacy hoog in het vaandel wordt gedragen en nu speelbal is van een overheid die via Apps een grote virtuele controle wil invoeren over het gaan en staan van de amerikaanse burger. Maar het ergste is toch dat de ‘Republikeinse Maffia’ elke vroegere positieve verwezenlijking op vlak van milieubescherming, mensenrecht, burgerrecht, persvrijheid en immigratie stilzwijgend afbouwt, terwijl iedereen met Covid 19 bezig is. En met het herstel van de economie, dé motor van het amerikaans welvaartssysteem. Alles moet ervoor wijken, ook de volksgezondheid, de kaap van 100.000 doden beschouwt Trump nog als overwinning. Alles pré-herverkiezingsstrategie.

We mogen onze pollekes kussen hier in België. Wilmes wil wel of niet. De exit op losse schoeven of niet. Iedereen een mondmasker verplicht die er nog niet zijn of er niet op tijd zullen geraken tegen dat de winkels open gaan. Gaan we ons mogen verplaatsen om in Gent, Brussel te gaan shoppen ? Er moeten 2000 coronaspeurders aangeworven en opgeleid omdat de belg geen traceerbare App wil in een tijdspanne van amper 2 weken. Als vanaf 4 mei weer meer mensen aan het werk gaan, en vanaf 11 mei bovendien de winkels, is er opvang nodig voor de kinderen van de werknemers. De scholen steigeren omdat de opvang niet direct hun core-business is. Tja. Soms weet ik het ook niet meer. Met het vooruitzicht om binnen 2 weken de winkel te (mogen) heropenen ging ik op zoek naar zaken als desinfecterende handgel, wegwerphandschoenen en meegeefmondmaskers. Het bos door de bomen niet meer zien en onrealistische prijzen, genoeg voor een fuck-it momentje.

De grootste kritiek op het relanceplan is dat er alsnog geen ruimte is voor sociaal contact. De winkels mogen allemaal open, de familie bijeenkomsten niet. Dan denk je toch: ik spreek af met mijn kleinkids, kids, in de Brico toch, of ergens in een park ?

Logica brengt je van A naar B. Verbeelding brengt je overal. (Albert Einstein)

Dinsdag 28 04 2020 - 42e Coroniek

China zit op topsnelheid qua ontwikkeling van een vaccin tegen corona, 8 aapjes overleefden een zware besmetting met corona dankzij de inspuiting van 1 miljoen (!) dode virusdeeltjes rechtstreeks in de longen. Deze methode werd qal in de jaren ’50 gehanteerd bij de ontwikkeling van een vaccin tegen polio en hepatitis A. Het principe: labo’s kweken het virus, maken het inactief en injecteren het als vaccin. Nu volgt de testfase bij de mens, maar volgens europese wetenschappers blijft het een tricky business als het ooit zover komt dat er wereldwijd enorme hoeveelheden virus moeten gekweekt worden in vaten van 10-20duizend liter. Eén menselijke of technische fout en gans de wereld is in 1 wip besmet. Volgens eerdere complot theorieën kwam de uitbraak van het huidig Covid-19 ook via een chinees labo waar corona-virussen werden onderzocht binnen loopafstand van de wild meat market die men gemakkelijkheidshalve officieel bombardeerde als bron van besmetting.

Even terzijde: er zijn vele pro’s en contra’s in het debat over het gebruik van proefdieren in de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. Ik ben te onbekend met de materie om daarover te oordelen ook omdat ik geen alternatief ken. Alleen dit: na het zien van de Chernobyl-reeks besef ik dat zelfs mensen opgeofferd worden in bepaalde regimes ter meerdere eer en glorie van het regime. Kanonnenvlees, het woord bestaat al zolang de mens op aarde verscheen.

En…doet u ook ijverig mee aan de Nationaal Warme Week Solidariteit om zelf massaal mondmaskers te maken ? Bravo voor al die dappere medelievende burgers. Alleen…is dit misschien het ultieme afleidingsmanoeuvre van de overheid die trumpsgewijs de paraplu opentrekt ? Wie schiet er tekort: ik dacht in de laatste plaats aan de burger en zijn allesomvattende naastenliefde, ik denk eerder dat de beloftes van de overheid om iedereen van het broodnodige te voorzien niet op tijd gerealiseerd kunnen worden. Nog niet zo lang geleden vorig jaar werd een “strategische stock van miljoenen mondmaskers” vernietigd op vraag van het Ministerie van Volksgezondheid, Big Maggie on top. Er moest plaats gemaakt in de hangars voor de opvang van vluchtelingen. Een kleine voorraad mondmaskers werd niet vernietigd en belandde bij onder andere karnavalsverenigingen.

Ik hoop dat u nog kunt volgen. Wijs mij aub de weg.

Zondag 26 04 2020 - 40e Coroniek

Voor de creatieve ondernemers onder jullie opent zich een gat in de markt voor mondmaskers. Gezichtsbedekking of tenminste neus en mond wordt het nieuwe dada. Even dit terzijde: het is nog niet zolang geleden dat de vlaming nog op zijn kop stond rond het gebruik/verbod van hoofddoeken met als reden dat iedereen duidelijk herkenbaar in de openbaarheid moet treden; en nu gaan we zélf ons half gezicht bedekken…Het doel en de middelen, je weet wel…

Mondmaskers dus, bijvoorbeeld assorti met de kleding in een nieuwe modelijn, als advertentieruimte (Pfaff’s hemdsboorden zijn definitief passé), als nieuwe vorm van firma- of naamkaartje “JVM voor al uw kleine klussen”, of als gepersonaliseerde vorm van boodschapper “Are you talkin’ to me” “Get off my cloud” “Don’t even try” “Potent niet dement”…het lijstje is onuitputbaar, ik zou er zelf zo invliegen mocht ik niet de grootste kluns zijn als het op naaien aankomt (sorry als je hierin een woordspeling ziet)

Nu de commentatoren zijn uitgeraasd over het epistel van de exit-strategie, nu er niets meer te zeggen valt over de inhoud, begint men op de verpakking te schieten: “pak de poen-show” en hoe lammentabel die powerpoint wel was…’t kan nooit goed zijn of genomen zoals het is. Iedere belg voelt zich geroepen tot het debat en de ventilering van zijn/haar evaluatie. Het lijkt wel “Mijn restaurant” waarin de tv kijker zich plots recensent waant. Of sla er Tripadvisor op na qua striemende kritieken over een restaurantbezoek. Arnoud De Meyer, managementexpert vanuit Singapore (DeMorgen): “Het is beter als er zich een kleine groep ministers focust op het probleem en de communicatie, ook naar mensen met psychologische en economische expertise moet goed geluisterd worden. In België wordt minder gecommuniceerd en meer gepraat. Iedereen heeft wel een opinie en komt die op TV of in de krant verkondigen. Experts moeten hun input geven aan de uitvoerende macht, niet aan de tv kijkers in praatprogramma’s. Als het oorlog was, zouden we toch ook geen generaals in praatprogramma’s uitnodigen, we zouden verwachten dat de overheid zich informeert en dan de burger inlicht, niet omgekeerd”.

Voor mij blijft er één ding duidelijk na vrijdagavond: de economie krijgt de duidelijkste klemtoon, daarna het onderwijs. Alles onder voorbehoud van de volksgezondheid. Maar naast het maatschappelijk belang van deze sectoren vergeet men één grote groep: de mensen die gehavend uit deze crisis zullen komen, de psychische gezondheidssector zal meer dan ooit vangnet moeten spelen voor allen die uit de boot vallen of van alle etterbuilen die nu openbarsten: echtscheiding, partnergeweld, kindermisbruik, armoede, eenzaamheid, depressie, trauma, probleemjongeren enz.. Peter Adriaenssens hierover: “Het is iets waar we al jaren op hameren: de capaciteit van geestelijke hulpverlening moet uitgebreid worden. Een groot deel van het probleem zal pas in zicht komen na deze crisis. En dan zullen we meer opvang, thuisbegeleiding en crisishulp nodig hebben. Beleidsmensen zullen ten gronde moeten bekijken waaraan ze in de toekomst prioriteit geven. Deze crisis zal er hopelijk toe leiden dat we gezondheid belangrijker gaan vinden dan pure economie”.

Vrijdag 24 04 2020 - 38e Coroniek

Terwijl de Nationale Veiligheidsraad haar nieuwste richtlijnen in kannen en kruiken giet, spitten de media al volop in de dossiers die voor de tweede keer gelekt werden. De druk mop de ketel wordt hierdoor wel heel stevig verhoogd, zodat er straks bij de persconferentie eerder teleurstelling zal te verwachten zijn dan algehele tevredenheid. Verwachting is de moeder van de teleurstelling. Er zal altijd iemand janken, klagen, calimero zijn. Er gaan altijd verliezers zijn that’s part of the game, anders heb je geen spel maar solo-slim. “En als de kaarten uitgespeeld zijn, druk je gewoon geld bij” dixit Paul De Graeve die hiermee stelt dat de prijs die je hiervoor betaald qua inflatie niet opweegt tegen het deficit van de begroting die ons post-corona te wachten staat.

Het is dansen op een slappe koord: de economie moet aangezwengeld om een totale grondverschuiving te vermijden, alleen: de deuren zomaar opengooien zou ons in het najaar een gegarandeerde tweede golf, eerder tsunami aan corona slachtoffers opleveren. Volgens duitse renomée en viroloog Christian Drosten is het “uitroken” de enige manier om van het virus af te geraken en dat betekent gedurende enkele weken keiharde, radicale regels af te kondigen rond social distancing. Het worstcasescenario is dat we door de versoepeling vrijspel geven aan het virus om zich ongemerkt massaal te verspreiden alvorens fataal toe te slaan. Het is kiezen tussen volksgezondheid en economie.

Ik wacht af, met de enige hoop dat we tegen de zomer ietwat meer persoonlijke bewegingsruimte krijgen dan de grenzen van onze habitat. Ik wens het iedereen toe. Een bergtochtje is mijn droomscenario. Met de GR 5 zondagavondserie op Eén kriebelt de goesting en komen zovele herinneringen aan de voorbije 20 jaren weer naar boven. In tegenstelling tot de aanschaf van een Harley Davidson qua midlife oplossing hernam ik de lust om te gaan stappen nadat de kinderen uit huis waren: Alpen, Pyreneeën, Dolomieten, Tatra, Himalaya, Andes, Rocky Mountains – vaak alleen, daarna met de inmiddels volwassen zonen, intens, verrrijkend. Ik ben een plattelandskid, le pays de Jacques Brel, maar de bergen hebben een lokroep die als een tweede thuis aanvoelt. Het is wetenschappelijk bewezen dat het vertoeven op grote hoogtes endorfines* vrijmaakt in het lichaaam en hersenen met een geluksgevoel als gevolg, a natural drug. Weg van de ratrace, alleen met jezelf en de natuurelementen, een berekend risico. Wees gerust, ik heb de opleiding navigatie en survival in het gebergte + klimtechnieken gevolgd. Al de rest is buikgevoel, en thuiskomen bij jezelf.

  *Endorfine is een door het lichaam geproduceerde opioïde peptide met pijnstillende eigenschappen die als neurotransmitter fungeert. Endorfines worden geproduceerd door de hypofyse (hypothalamus bij gewervelden) tijdens lichamelijke inspanning, opwinding, pijn, pittig eten, liefde en orgasme.(Wikipedia)

Zaterdag 24 04 2020 - 39e Coroniek

Toen gisteravond de good news show moest beginnen in de Wetstraat, zat ik in de tuin naar de lucht te turen, westwaarts waar even later de satellietentrein van Elon Musk zou verschijnen. Het deed me denken aan de affiche van een oude Disney kerstfilm waarin de kerstman met zijn rendieren sleeën door het hemels gewelf klieft. Maar wat ik zag was geen fictie, maar realiteit. Voor wie de laatste dagen in Chacamaca heeft vertoeft: Miljardair Elon Musk wil met zijn ruimtevaartbedrijf Space X zo’n 12000 satellieten over 72 verschillende banen rond onze planeet brengen om op die manier tot in iedere uithoek (!) van onze planeet razendsnel internet te willen voorzien. Nobel doel ? Waanzin ?

U kiest, ik vraag me alleen af: onze ruimte zit zo al vol van rakettenafval en schroot dat het risico op een ruimte-ongeval aanzienlijk toeneemt. Volgens DeMorgen vertikte Musk het vorig jaar nog om één van zijn Starlink-satellieten van koers te doen veranderen om een botsing met de ESA observatie-satelliet Aeolus (€ 500 miljoen) te vermijden. Het was uiteindelijk de Aeolus die werd bijgestuurd, Musk gaf niet thuis. Ik twijfel plots aan al die nobele bedoelingen.

De good news show dan – men had netjes lang genoeg getalmd om de schrijvende pers niet te veel marge van analyse te geven vóór de deadline van de drukkerijen voor de zaterdagochtendkranten. Even netjes had men de miljoenen kijkers hun vervroegde seizoensfinale van Thuis en Familie laten uitzitten. Een vlaming heeft zo zijn prioriteiten en de dagelijkse portie grieks drama onderbreek je zomaar niet. Chewing gum for the mind.

Ik heb de rit niet uitgezeten, mijn nachtelijk bioritme is met de jaren al genoeg verstoord geraakt en zo’n dikke boterham maatregelen voor mijn onmiddellijke en verdere toekomst zou er zeker geen goed aan doen. Je neemt zoiets mee in bed, en dat is niet goed voor de slaaprust. Ik herinner me de periode jaren geleden dat ik nachtelijke uren sleet bij Snoeck-Ducaju in Gent om de europese zomeraanbiedingen van de grote touroperators ‘testaankoopgewijs’ te vergelijken. Onderbetaald monnikenwerk dat een paar jaar als bijlage van de glamoureuze Snoeck kalender verscheen. Om maar te zeggen: het waren nachten dat mijn hoofd in bed als een rollercoaster bleef rondtollen. Een serie als Chernobyl in de late uurtjes is er voor mij al teveel aan, maar mag het gezegd dat deze schitterende reconstructie de pijnpunten blootlegt van hoe de heersende wereldmachten omspringen met wat “waarheid” is en wat ons brave burger voorgeschoteld wordt ? Want vergeet niet: alles wat u aan ‘nieuws’ verneemt wordt voorgekauwd door 3 à 4 grote media netwerken ter wereld. Neem dus gerust een ferme korrel grof zout bij je nieuwsgaring.

Alleen Trump blijft de kroon spannen: drink Javel, injecteer bleekmiddel. Een journalist van The Washington Post die hem riposteerde met de vraag zich tot feitelijke informatie te willen beperken, kreeg te horen: Ik ben de president en jij bent nepnieuws. Good news show, american style. Ik hoop niet dat je er je slaap voor laat.

Donderdag 23 04 2020 - 37e Coroniek

We zitten in België met 9 verschillende ministers die bevoegd zijn voor volksgezondheid, dé hot topic van deze tijd. Big Maggie on top. Ik zie de babylonische spraakverwarring tijdens hun interministriële beraadslagingen al zo voor me, elkeen vechtend voor eigen partij- of gewestbelang, het nationaal belang op het tweede plan. Het is hét nadeel van ons politiek bestel: de paintball arena waar vanuit alle hoeken geschoten wordt op ieder die zijn/haar kop boven het maïsveld steekt. En het werkt zó vertragend. Momenteel ligt alle beslissingsrecht bij een minderheidsregering en wetenschappers. Economen eisen medezeggenschap. Wetenschappers worden mediageilheid verweten of het geven van interpretaties waarop politiekers een patent hebben. Wilmes die niet wil, en opgeroepen wordt uit haar kot te komen maar stilaan alle krediet verliest waarvoor ze in de eerste weken van de crisis nog geprezen werd. Ik zei het al: de politieke messen worden geslepen. Iedereen engageert zich wel tot het vervangen van een minderheidsregering door een volwaardige om de nasleep degelijk in handen te nemen, maar door al dat gehakketak verdwijnen we weer in drijfzand. Het woord ‘nieuwe verkiezingen’ pikte ik vandaag weer ergens op, dat was lang geleden. Sommige politieke partijen blijken niet te beseffen dat de modale belg andere prioriteiten stelt op dit moment: een weg vinden uit de crisis, maatregelen die crystal clear zijn om de onzekerheid weg te nemen, er is nood aan duidelijkheid, vertrouwen. Het helpt daartoe niet dat achter de schermen de partijbonzen nu al bekvechtend over de vloer rollen enkel en alleen om zich te profileren en hun gelijk te halen.

Wat de belg wil is brood op de plank, nu er uitzicht is op relance. Maar het is zoals Big Maggie zegt: als je uit het gips komt na een beenbreuk, moet je niet direct aan het lopen van een marathon denken. Na mijn meniscus prothese enige jaren terug – door té doorgedreven hooggebergte trektochten – kostte het me enkele maanden om eerst weer te leren stappen, gaan, lopen, fietsen, waarbij elke overdaad direct terug cash betaald werd in pijn. Dus: laat ons doseren als motto hanteren voor wat ons morgen op het bord geserveerd wordt door de Nationale Veiligheidsraad.

En laat ons vooral niet spiegelen aan de door extreemrechts- wapenlobby’s en pro Trump betogers die hun (vooral democratische) gouverneurs via de weg van de agressie een exit-strategie opdringen. We kunnen zo’n scenario natuurlijk niet naar België vertalen, maar je moet maar één van die 22 miljoen werkloze amerikanen zijn, met huizenhoge huur, een gezin te onderhouden, en geen deftig sociaal en gezondheids vangnet achter u, tenzij je poen hebt. Trump slaagt erin de schuld van de economische ineenstorting door de coronacrisis in de schoenen te schuiven van de democratische gouverneurs. Het enige wat hem interesseert is zijn herverkiezing. In Amerika staat de persoonlijke vrijheid op nr. 1 in de grondwet, desnoods met het gebruik van wapens uit de supermarkt ter zelfverdediging. Of aan welke lobby dacht je dat Trump zijn verkiezing (en herverkiezing) te danken heeft. Euh, geef mij dan maar 9 ministers die kibbelen, maar er ontbreekt een haan in het kippenhok.

Woensdag 22 04 2020 - 36e Coroniek

Nooit te oud om bij te leren, opa heeft vandaag Zoom ontdekt en online les gekregen. In de opleiding fotografie aan het SNT (Volwassenenonderwijs) zit ik aan de tweede van de vier verplichte specialisatie cyclussen, ‘mens en portret’. De andere zijn ‘ruimte en landschap’ - ‘actie en beweging’ en ‘produkt’. Daarna nog een portfolio en het attest ligt in handbereik. Eerlijk…dat papiertje interesseert me niet, weet ook niet of ik de volledige rit ga uitzitten. De module ‘product’ spreekt me niet direct aan: het fotograferen van food, fruit en groenten is wel tof, maar ik mis de empathie ervan. Ik zoek meer de opportuniteit in het oproepen van een aha-erlebnis of herkenningsmoment met het portretteren van mensen, actie, straatfotografie of het oproepen van emotie via de ruimte, leegte, schoonheid van landschappen, zee, lucht, bergen enz.. Ik fotografeer al van zolang ik me kan herinneren (7 jaar -1e foto schooluitstap Bokrijk) maar de enige reden waarom ik begon aan de opleiding was die blitse digitale Nikon waarvan ik besefte slechts 10% van de mogelijkheden te gebruiken en de rest onbenut. Het is ok te vervallen in automatismen, maar ik wilde dieper graven, meer mogelijkheden ontdekken en creatiever omgaan met dat intrigerend beest van een camera. Zelfstudie is niet mijn ding, de struktuur van een wekelijkse sessie schooltjelopen met een leuke juf erbij en een groepje vrienden die er van bij het begin bij waren, ligt me nauw aan het hart. En nog eens, dat papiertje… cru gezegd: Wat me aan levensduur rest, wil ik niet spenderen aan een carrière-switch als fotograaf van geboortes, communies, huwelijken, feesten enz on demand. Fotograaf is trouwens geen beschermd beroep: iedereen mag naamkaartjes drukken met je naam en FOTOGRAAF eronder.

Volgens de gelekte maatregelen kunnen ook wij mid mei weer fysisch naar school, alhoewel: volwassenenonderwijs zit vol met gepensioneerden (want die hebben tijd) en die weigeren nu al zelf naar school te gaan wegens besmettingsgevaar. Onze opdracht voor eindwerk “reportage over een groep mensen” schiet er wegens social distancing wellicht ook bij in.

Lekken, een verdomd belgisch klein kantje, de aard van het beestje waarschijnlijk. Zeker niet met de beste bedoelingen, altijd met een zwart randje errond. Politiek steekspel, waarvan de achterliggende reden ons burgers ontzegt wordt. Het is trouwens niets anders achter de schermen momenteel: de verlenging van de minderheidsmandaten staan centraal, de vorming van een volwaardige regering, de aflossing van de wacht wanneer de experten en wetenschappers uitgerangeerd zullen zijn en de politiekers het roer overnemen. Veel ruis op de lijn tussen politiekers en wetenschappers deze week. Het is boeiend en degoutant terzelfdertijd. Eat your heart out, maar laat het vooral niet aan je hart komen.

Dinsdag 21 04 2020 - 35e Coroniek

Al voelen we ons nog zo jong van hart, de leeftijd verraadt dat ik tot de leeftijdsgroep behoor die een hoog risico op besmetting uitmaakt. Volgens Het Laatste Nieuws zou men alle 65 plussers in lockdown moeten laten tot volgende lente zolang er geen vaccin is. Met moet voorrang geven aan de jongeren om de economie terug op gang te trekken. Als exit-strategie kan dat tellen, maar ik voel me niet direct aangesproken.

Overal duiken theorieën op over hoe veranderd de wereld eruit zal zien na Corona-times. Ze spreken mekaar soms gewoon tegen. Vanochtend hoor ik een prof voorspellen dat het einde van de globalisering in zicht is, terug naar de natiestaat die haar grenzen beheert, het herbekijken van de vrije invoer van mensen en goederen, meer zelfproductie dan uitbesteding in derdewereld landen. Vanmiddag lees ik in een interview met dé 21eeuwse visionair Noah Harari dat deglobalisering een fatale beslissing zou zijn. Wat we net nodig hebben is een wereldwijde solidariteit en uitwisseling van informatie. De huidige leiders der grootmachten hadden weken geleden al moeten samenkomen om een wereldomvattend antwoord te formuleren op de gezondheidscrisis en economische malaise. Alleen, die huidige leiders hebben zelf het vertrouwen ondermijnd en blijken niet opgewassen voor zo’n taak. China spendeerde meer energie in het onderdrukken van elke vorm van dissidentie, dan correcte informatie over de gezondheid van haar burgers. Trump leidt liever de aandacht af van zijn eigen wanbeleid door met de vinger naar anderen te wijzen en Poetin, nog iets van gehoord ?

Zelfs het verzet tegen de lockdown wordt blijkbaar georchestreerd en ultrarechts ziet zijn kans om de moslimgemeenschap te stigmatiseren. Iedereen maakt zich klaar voor een nieuwe maatschappelijk systeem, maar het roepen en tieren op mekaar wordt blijkbaar luider, de messen worden gewet. Ik geloof zelf al lang niet meer dat het allemaal zó grondig zal veranderen als het overgelaten wordt aan de bestaande machtsstructuren. Van een egoïst maak je geen altruïst in een handomdraai. Op intermenselijke schaal zie ik wel progressie, in het gezin, in de straat, de kleinschaligheid van de comfortzone. Het zijn de hoekstenen. Maar op macroschaal moeten we onze bezorgdheid delen en ageren voor goed bestuur, klimaatoplossingen, wegwerken van de ongelijkheid en zoveel meer globale problemen. Een nieuwe wereldburger maatschappij. Ik heb al mijn paspoort.

Maandag 20 04 2020 - 34e Coroniek

De exit-strategie lijdt aan kinderziektes en gekibbel. In hoeverre is een tuincentrum een meubelzaak of omgekeerd, en wat met de verfwinkels, hoeveel is doe-het-zelf ? Blijkbaar geldt het principe van wie het hardst roept, krijgt zijn deel. Vakbonden en lobbyisten verheffen hun stem, soms gerechtvaardigd, soms lichtgeraakt omdat de concurrent voorrang krijgt. Het is dansen met lange tenen.

Onze winkel is weliswaar distributeur van wijsheid en genot (?!) in de vorm van boeken, muziek en films. Wij spelen niet mee in de sector van “levensnoodzakelijke voeding” volgens het wettelijk boekje - alhoewel ik hierover wel een boompje kan opzetten - en dus niet prioritair. Sedert begin jaren ’90 is het als éénmanszaak trouwens vechten tegen de Goliath’s van overheidsgesubsidieerde recyclageconcens die huizen in industriële panden en werken met onderbetaalde vervang-jobbers. Oef, dat moest er even uit. Gezegd zijnde, wij hebben bijna 40 jaar ons eigen onafhankelijk vrije zelf kunnen zijn in een business die eerst als hobby daarna als vorm van leven werd.

Het is een beetje zoals reizen: de wereld van boeken, muziek en film is zó ondoorgrondelijk weids en rijk voor wie wil zien. Je bent je eigen ontdekkingsreiziger vanuit je kot. Zo is het lezen van BOEKEN als Alice in Wonderland die de deur opent naar de magie van een andere werkelijkheid of je in de spiegel laat kijken van je eigen realiteit. MUZIEK is als de sountrack van je emoties: hoe vaak vertaalt het niet ons onbeschreven onderhuids gezoek, hoe troostend soms als de arm die we nu ontberen, hoe ophitsend als een schreeuw, hoe masserend voor je rust ? Everlasting love, I’m an addict. En FILMS – tja – eerst als eerstecommuniezieltje dwepen met Joselito (italiaans zingend filmsterretje àla Heintje eind jaren ’50) en nadien vaker mijn zakgeld in bioscopen gespendeerd voor al wat niet met horror te maken had (spuiten en bloed no way) later als student dwepen met de avant-gardisten of hoe moeilijker hoe liever (Tarkovsky, Bergman, Kurosawa, Fassbinder, enzzzzz) daarna alles wat tot de klassieke geschiedenis van de film behoort, recenties geschreven voor de ‘Lastigen Bruggeling’ en nog later af en toe figureren via een castingburo, gewoon om die hele circus vanachter de schermen te kunnen gadeslaan, gewoon om te weten hoe de techniek werkt, hoe een boodschap vertaalt wordt in beeld. De kracht van het beeld, niets is zo universeler dan het beeld. Het netvlies als de vertaler. Zien is bewustwording is bewustzijn.

(Muziek bij dit schrijven: Arvo Pärt: Alina)

Zondag 19 04 2020 - 33e Coroniek

Een dag van vele gewoontes, kan verse pistolets van de warme bakker en uitgebreid ontbijt zijn, kan uitslapen zijn onder het motto ‘de zevende dag is rustdag’. Onder corona-times is het een beetje van beide voor ons, aangezien dé traditie pré-corona weggevallen is: vroeg opstaan om de rommelmarkten te gaan afschuimen. Begin jaren ’80 nog als zoektocht voor verkoopbaar materiaal voor onze winkel, later als zondagse uitstap en selectiever zoeken naar dingen die je echt nodig hebt. En daarmee zitten we bij de vraag: wat is er echt nodig ? Niets natuurlijk, het materiaal voor doorverkoop komt massaal via de winkeldeur binnen. Het wordt nu meer een persoonlijk avontuur op zoek naar nuttige schoonheid. Het wordt nu meer een vinden dan een zoeken. “Wie niet zoekt als vinden, want op hem komen de dingen als vanzelf toe” (Willem Enzinck in ‘Strand van Cadzand) stond nog als voorwoord bij een eerste dichtbundel ‘Voetsporen in ’t zand’ (1979) waarin:

Rustpunt

Voetsporen in het zand

telkens verder tekens

op weg naar nergens,

de gedachten vliegen mee

met de eeuwige meeuwen van het Zwin,

de tijd valt stil

elke stap wordt een nieuw begin.

Het ‘nu’ van de zondagse rommelmarkten behoort dus tot het verleden en wegens het karakter van massabijeenkomst is er weinig zicht op snelle heropflakkering. Naast het folkloristisch aspect namen de rommelmarkten de laatste jaren vaak ook de vorm aan van veredelde containerparken. Marktkramers die er hun vaste weekendbijverdienste in zagen, maar waarbij je vaak nog weinig tot geen verandering zag in het aanbod. Vaak thuisgekomen met…niets of genoeg om de benzinekosten te dekken. Maar een belg en zijn gewoontes, dat blijkt nu afkicken. Misschien net zoals de fan zijn zondags match of koers mist, het werkt verslavend. Tijd voor andere belevenisvormen dus.

Nog maar eens verbaasd hoe prachtig ons plat pays is, zalig fietsen. We maken een ommetje naar één van die plekken waar het allemaal voor ons begon: weg van de claustrofobie van de stad naar de vrije lucht van de boerenbuiten, Smisseweg Doomkerke of all places. Eerste bio groententuintje, eerste dieren, brood in de steenoven van gemaald graan uit de windmolen van Ruiselede, vrienden die vaker inwoonden dan op bezoek, feestjes, make love not war, pré kids, alles met de fiets, bijna een halve eeuw nu. Mijn fotografisch geheugen herkent het boerderijtje, het bakhuis en de stalletjes, de grote schuur is verdwenen, maar de twee imposante lindebomen aan de vroegere ingang tot het hof staan er nog. De linde was voor de Kelten en Germanen al een heilige boom. De godin Freya woonde erin (Freya: noordse godin van de vruchtbaarheid, de liefde en de wellust. Freya was mooi en machtig, ze was tegelijk ook een vechtersbaas (Wikipedia) De 2 lindebomen dienden bij wijze van spreken om de boze geesten buiten te houden, maar ik herinner ze vooral van de lekkere lindebloesemthee.

Memories fade, maak ik weet dat we toen ijverig dachten de wereld beter te willen maken, te beginnen bij onszelf. We zijn nog bezig.

Zaterdag 18 04 2020 - 32e Coroniek

Het zal voor velen een koude douche geweest zijn, vanochtend ontwaken met Ben W. Ik stel me Ben voor, diep in de nacht koortsachtig wentelend in bed, de slaap niet kunnen vatten omdat een kluwen van onontwarbare gedachten zijn rust blokkeren. Tot hij zo één van die Eureka-momenten heeft, uit bed springt en de ganse pers bijeen belt. Moet je nu eens horen: leerkrachten zijn onze nieuwe helden ! Vanaf nu focussen wij ons op het behalen van de streefcijfers, de heilige leerplannen! Die 10% leerachterstand moet weggewerkt en als het moet zullen we doorgaan tot in juli. De onderwijsbondsleiders samen met duizenden leraren verslikken zich in hun ochtendkoffie en reageren furieus. Ben W. rept zich om te beklemtonen dat het om een voorstel gaat en dat de finale beslissing bij de scholen zelf ligt.

Ja, zo ken ik er nog een paar, politici die de verantwoordelijkheid afschuiven om het eigen postje te vrijwaren. Trump bijvoorbeeld. Economie, het Gouden Kalf waarvoor eventueel de ganse gezondheidszorg naar het achterplan wordt verschoven. Het heropstarten kan niet snel genoeg gaan, wat zou je anders met al meer dan 15% werkloosheid, ongezien en mogelijke doodsteek voor een herverkiezing. Dus legt hij de leiding voor de heropstart bij de gouverneurs. Handig voor mocht het mislukken. Not my fault.

 Wereldwijd zal de wereldeconomie met 3% krimpen volgens schattingen van het IMF. Dat is de grootste terugval sedert de Grote Depressie van de jaren ’30. Doemdenkers zien analogieën met het ontstaan van WO2. Feit is alvast dat de wereldverhouding grondig dooreengeschud wordt op dit eigenste moment; een nieuwe Koude Oorlog tekent zich af tussen Amerika en China. Inzet: de wereldleiderspositie. Volgens Paul De Grauwe (topeconoom) verwacht na de crisis een terugslag op de globalisering: Europa zal weer zelf producten moeten maken die nu goedkoper uitbesteed worden aan bv. China. Eerst eens zien hoe het met onze europese solidariteit gesteld is, gezien de hetze rond Noord-Zuid ongelijke behandeling.

 Hé ’t is weekend, let’s relax. Ook gaan aanschuiven bij de Tuincentra en Doe-het-zelf zaken ? Ook een chaletje geboekt in de Ardennen ? Blijkt populair deze dagen, not my cup of tea...

Donderdag 16 04 2020 - 30e Coroniek

Zoals u wellicht tot de goede verstaanders behoort, mag u nog eens 18 streepjes bijkrassen op uw celdeur vóór de voorlopige vrijlating. Tenzij het Openbaar Ministerie bezwaar aantekent tegen de beslissing van het Hoger Hof van de Veiligheidsraad. Het vonnis was gisteravond nog niet eens goed opgedroogd, of de papieren werden door sommige rechters zelfs publiekelijk verscheurd. De verwarring was kafkaiaans en blijft vandaag nazinderen. Er is nood aan perspectief voor zoveel vragende partijen: de scholen, de economie, de burger, maar vooral de zorgverleners en zorgbehoevenden in de achillespees van ons gezondheidsstelsel: de woon-zorgcentra. Men wijst met de vinger naar de experts die hierin beslissingen nemen, blijkbaar zonder de troepen aan het front te raadplegen. Het schetst me een beeld van professoren in witte schorten en mondmaskers, gebogen over tekentafels vol statistieken en prognoses, die het orakel doorsluizen aan de mee over de schouders glurende kernpolitici. Er zijn sterke leiders nodig die vertrouwen uitstralen om de burger gerust te stellen en aan te moedigen om nog even te volharden. Maar het enige dat we krijgen zijn naar elkaar wijzende vingertjes en paraplu’s.

Wat we zeker weten: binnenkort mogen we weer massaal aanschuiven aan de Brico’s, Gamma’s en tuincentra om de doe-het-zelf belg te sussen. Voor de minder virus-gevoelige leeftijdscategorieen wacht een droge zomer tout court. Het woord massa-evenement wordt voorlopig geschrapt uit de dikke Van Dale, waar andere nieuwe termen hun opwachting maken: e-peritieven, ellebooggroet, anderhalvemetersamenleving (Jacky!Scrabbletopper) balkonsolidariteit, en waarom niet coroniek ? Wees gerust: alvorens een nieuw woord in Van Dale opgenomen wordt, moet het 3 jaar frequent gebruikt worden. Hopelijk is alles snel weer verleden tijd en worden we zelf geen covidioot.

Vandaag nog eens de wekelijkse essentiële verplaatsing gedaan richting de winkel in Brugge. Het jaagpad langs het kanaal Gent-Brugge is het nieuwe velodroom zo blijkt. Zelfs onze favoriete stop aan de vogelkijkhut van de Warandeputten is op politiebevel tijdelijk gesloten. Teveel volk op te kleine ruimte, zo blijkt. Vroeger kon je hier uuuuren alleen-zijn, nu ligt het hok vol bierblikken.

Brugge is dood en verlaten, het lijkt een lege filmset wachtend op figuranten. Bruges la morte, Venice of the North, Unesco’s Werelderfgoed is een mausoleum geworden. Bevreemdend, je zou haast gaan verlangen dat dit maar een nachtmerrie is, even knipperen met de ogen en hopsakee Brugge gered. Zelfs het inzetten van de vredesklok, grootste klok van het Belfort – voorbehouden aan speciale feestdagen – klinkt als een quadrofonische doodsreutel. Ik sluit de ogen en droom over horden selfiestoeristen, overvolle bootjes op de Reien, rammelende paardenkarren op hobbelkasseistraten, slalommen door de meute binnen de Gouden Driehoek van toeristische hotspots, je zou haast verlangen naar de kleine ergernissen van vroeger. Maar zoals je weet, dromen zijn bedrog.

Vrijdag 17 04 2020 - 31e Coroniek

De woorden van gisteren zijn amper opgedroogd, of het nabije jaagpad langs de Miseriebocht (what’s in a name) en de fietsbrug over het kanaal Gent-Brugge worden verboden terrein voor fietsers tot na het weekend. Wellicht heeft men zijn conclusies getrokken uit de vlaamse wielersoap van vorig paasweekend. Een 6tal jaren terug werd het dolomietenpad ondanks behoorlijk lokaal protest toch gebetonneerd en voegde zich daarmee tot het net van vlaamse fietssnelwegen. Sedert de opkomst van de Pedelecs en ander electrisch tweewielertuig een meer dan terechte qualificatie. Zolang de weersomstandigheden het toelaten, is het mijn dagelijkse woon-werkroute, en vooral in de weekends moet je té vaak in de graskant duiken voor een naderende zwerm felkleurige wielerterroristen. Bovendien maakt de kanaalarm deel uit van het fietsknooppuntennetwerk, wat vanmiddag taferelen opleverde van op smartphone alternatiefzoekende cyclisten. Zeker geen locals, die weten tenminste dat je gewoon een blokje om moet rijden om verderop terug aan het kanaal te belanden.

Al vakantieplannen gemaakt ? Vergeet voorlopig de buitenlanden, eerst zien wie zijn grenzen openstelt, maar zo te lezen verwachten spaanse en italiaanse stranden een zomers armageddon van buitenlandse invasietroepen en houdt de deuren dicht. Misschien wordt een zomers dagje Brugge nog een optie (en kunnen we met de winkel een deel van het verlies goedmaken) tenzij ook de bevoegde instanties het in hun hoofd halen een limiet te stellen op het aantal bezoekers. Daar was trouwens pré-Corona al sprake van om de toestroom binnenstad in te perken. De Belgische kust mag je ook vergeten, want straks sta je aan de grenzen van kuststeden aan te schuiven voor een inkomstticket of dagpasje. Al is de kust nog zo nabij voor ons FarWesters dat we er zelfs met de fiets naartoe kunnen, wij kiezen al jaren voor de ruimte en rust van Zeeland. Geen hoog bouw die de kustlijn verkracht, geen volgepropte badhanddoekzonnebadersstranden, geen decibelvolle dijken met schreeuwerige strandbars en gocart-anarchisten. Ik hoop dat mijn tips niet teveel gedeeld worden, of Zeeland wordt straks ook onder de voet gelopen. Toevallig: ben je naturist ? Tsjechië heropent zijn naaktstranden, maar men zal verplicht een mondmasker moeten dragen. Origineel.

Even terug naar de beslissingen van de Nationale Veiligheidsraad eergisteren. Er blijkt inderdaad een overkill aan experts, evaluatiecellen en taskforces die mekaar het gras voor de voeten maaien. De politici volgen gedwee en beseffen te laat dat ze in eigen voet schieten. Wordt zeker vervolgd.

De Nederlandse filosofe Marli Huijer in dit verband: Veel maatregelen lijken voort te komen uit de gedachte “beter het zekere voor het onzekere nemen”. De ruimte voor afwijkend geluid wordt daardoor wel kleiner. Als burger moet je accepteren dat er bij een epidemie een kapitein aan het roer staat. Tegen de maatregelen moet je niet muiten. Maar in het publieke debat moeten we kritische vragen stellen.‘En wat doet zo’n periode van social distancing met het gemeenschapsgevoel? Het lastige aan een virus is dat het ook een soort vijandsdenken in zich draagt. Het zijn je medemensen die je gezondheid bedreigen. Wat doet het op de lange termijn als er zo veel wantrouwen in de samenleving sluipt?

Tijdens de wandeling vanmiddag langs het nu stil en lege jaagpad aan de Miseriebocht blijken sommige fietsers het verbod liederlijk aan hun laars (sorry: fietsschoen) te lappen. Ik betrap er mezelf op ze argwanend te bekijken. Een voorbode voor onze toekomstig sociale omgang? Ik hoop van niet.

Woensdag 15 04 2020 - 29e Coroniek

Elke dag op weg

verder, hoger, dichter bij

het huis van je ziel (uit: Pictured Haikus)

De stilte was weer indrukwekkend vandaag. De wind zat in de beste hoek om geen autostrade te horen – misschien was er gewoon geen verkeer- want op andere dagen met een andere windhoek krijgen we een dreunende tinnitus van constant gedaver. De natuur ademt vandaag de hartslag van prille lente. In de tuin is het een bedrijvigheid van jewelste, vogels die speeddaten en hoegenaamd geen last hebben van social distancing, laat staan van sexuele promiscuïteit. Het is een gevogel alom, een primaire behoefte menig mens momenteel ontzegt wegens coronamaatregelen.

Genot en kwelling, op die balans schommelen we momenteel. We zitten al lang in de fase van berusting, aanvaarding van het lot. Karma. Niets wat we eraan kunnen veranderen, of het is ons eigen zelf. Positief denken en handelen bijvoorbeeld. Niet bij de pakken blijven zitten, niet moedeloos worden. Opstaan en weer doorgaan.

Dit terzijde: er zijn van die monumenten waar men alleen al uit respect beter zijn pollekes afhoudt. “We zullen doorgaan” van Ramses Shaffy is er zo eentje. Sedert het begin van de lockdown als begintune voor een Radio Eén ochtendprogramma dat moraalverheffend wil zijn. Niets mis mee natuurlijk – de hernieuwde belangstelling in Ramses’ zaliger erfgoed maakte hierdoor een immense sprong in de Top 1000 van afgelopen week – maar ik huiver van de dagelijkse coverversies ‘We zullen doorgaan’ die door BV’s met artistieke naam vanuit de keuken de ether in wordt gestuurd. BLIJF ER AF !

Muziek is er al gans mijn leven geweest en zal er altijd blijven, als een luis in mijn pels. Ik herinner de vroege jaren ’60 met Jukebox blaadjes bij de kapper waaruit ik de middenpaginaposter stal…de zaterdagse Hitparade als heilig uurtjes oorworm met Elvis, Beatles, Stones, Doors, Animals, Kinks, Who, Jimi…mijn eerste life concertje met een foto backstage als kommuniezieltje mét bros en de jonge langharige Boudewijn De Groot (langharig werkschuw tuig zoals mijn ouders ze noemden, tot ik er zelf een werd). Zelf gitaar beginnen spelen en met broer Paul protestliederen fabriceren, om ergens op één of ander podium in één of andere kermistent met één of andere zangwedstrijd af te gaan als een gieter wegens gierende zenuwen en podiumvrees. Heerlijke tijden dat we ons onaantastbaar waanden in de pilotenvest uit de Stock Americain waarop ik met viltstift een groot vredesteken aanbracht en slogans tegen van alles onder het motto: Make love not war. Slungelend mezelf proberen te ontdekken in de tijdsgeest eind jaren ’60, het was een vanzelfsprekendheid om je af te zetten tegen de verwachtingen van de maatschappij.

Anno 2020, we dwalen af, alhoewel, het zich afzetten tegen de verwachtingen van de maatschappij zit er nog ingebakken. Kritisch kijken naar wat voorgeschoteld wordt en zelf invulling geven aan je plaats daarin. Stay tuned.

Dinsdag 14 04 2020 - 28e Coroniek

Een maand nu dat deze kroniekjes bestaan. De bestaansreden is gekend, en de discipline om met schrijven door te gaan is één van de vaste rituelen geworden naar het einde van de dag toe, een rustmoment. Beschouw het als fitness for the mind. Of als tuinieren, nog zo’n rustgevend dagelijks moment. In better times is dat na een werkdag even de groenten begroeten met een waterdoop en thuiskomen. De tijd even laten stilstaan. De natuur is in zijn breedste zin als een spiegel waardoor je bij jezelf naar binnen kijkt. Zo ervaar ik het, dat verklaart misschien mijn reisblogs die naast de foto’s ook woordelijke beelden scheppen om de indrukken en gedachten een plaats te geven of om mee te communiceren. Is mijn kicken op lange bergtochten daar ook deel van, dat zoeken naar ruimte en tijd om te kunnen reflecteren en terug te keren naar de bron, de roots van je bestaan. Stukjes kosmos.

Als je dit té esoterisch klinkt, haak gerust af. Ieder zijn geliefde demonen.

Demonen worden er in de echte reële wereld ook gezocht. Stilaan schuift de rebellie richting politici. Er is een roep om sterke leiders. Wilmès zit ergens in de coulissen. Er is massaal profilering van alle politici via betaalde Facebook advertenties, Tom Van Grieken op kop “Coronakas naar coronaposts” (Nieuwsblad). Er komt kritiek op de bevoegdheidscompetentie van wetenschappers en het expertenteam richting exit: West-Vlaamse professor Marketing, Rudy Moenaert vraagt zich af of de aanstelling van een expertpanel (GEES) tot verstandiger keuzes zal leiden? Dat betwijfelt hij, om drie redenen:

 Inzake de bestaansreden. Hebben onze politici bewust gekozen voor een functie aan de zijlijn, of hebben ze het risico van foute beslissingen uitbesteed? In deze paasdagen van handen wassen mag je van onze politieke elite wel een Pontius Pilatushandeling verwachten.

Inzake de doelstelling. Het mensbeeld van deze oplossing betreft een instrumentele benadering waarbij mensen niet horen ziek te worden opdat de economie weer kan worden opgestart. Politici weten dat je welvaart kunt belasten, welzijn niet.

Inzake de werking. De GEES-expertengroep is, hoe verdienstelijk de leden elk afzonderlijk ook zijn, onvoldoende divers om met de complexiteit van CoViD-19 te kunnen omgaan. Waar zijn de sociologen, gedragswetenschappers en communicatiespecialisten?

Het is duidelijker dan ooit dat we afstevenen op een serieus nazorgsplan voor de economie, gezondheidszorg, opvoeding en werkgelegenheid. Wellicht vergeet ik sectoren van de maatschappelijke heropbouw, maar ze zal groter zijn dan het na-oorlogse Marshall plan dat ik eerder vernoemde. En ditmaal zal Europa zijn eigen plan op tafel mogen gooien. Benieuwd wie in België zal opstaan als gids, er zijn geen opperloodgieters à la Jean Luc De Haene meer. Maar de bosbrand zal immenser zijn dat wat het milieu, het continent en de bevolking met de bosbranden in Australië mocht meemaken. Ergens in Ijsland ligt eeen tikkende vulkaan te wachten op uitbarsting ‘Thorbjornvulkaan’ (gemakkelijker in de mond dan de Eyjafjallajökull van 2010) misschien een metafoor voor in wat een zootje we zijn beland als mensdom.

Ik geef je nog knipsels uit een artikel in The Independent mee van Jane Goodall (Wikipedia: Valerie Jane Morris-Goodall is een Engelse antropologe en biologe, gespecialiseerd in ethologie en primatologie. Ze is het bekendst van haar veertigjarige studie van het sociale en familiale leven van de chimpansee.)

“We have moved into this destructive and greedy period of human history where we are destroying the environment and putting economic growth ahead of environmental protections, even though we are thus destroying the future for our own children.“We need to respect the natural world. We can’t go on and on taking natural resources for economic development on a planet with finite natural resources.

Maandag 13 04 2020 - 27e Coroniek

Social distortion (sociale vervorming) komt stilaan in de plaats van de social distancing omdat blijkbaar een deel van de burgers het niet wil begrijpen of zichzelf heiliger dan de paus verklaart. Gisteren alleen al in West Vlaanderen meer dan 400 inbreuken -nu de parkeerboetes niets meer opbrengen een welkome vorm van inkomst voor Vadertje Staat x € 250- Een BBQ met 30 man + kids, stel je voor. Social media barst van de giftige commentaren en regelrechte haat om zoveel egoïsme. Binnenkort gaan we elkaar verklikken omdat iemand de grens van je comfortzone binnendringt. Er is iets intersociaal gaande en het is niet altijd positief. De wekenlange opsluiting doet blijkbaar veel met de menselijke geest en gemoed dat we nog niet beseffen. Statistieken en analyses ná de exit zullen het ons allemaal propertjes uitleggen: de pieken van echtscheidingen, alcoholisme, zelfmoord, huishoudelijk geweld, burnouts, depressiviteit, overconsumptie medicamenten, burgerlijke ongehoorzaamheid, en ga zo maar door. Het vroegere ‘normaal’ zal niet meer weerkeren. En de angst die er bij iedereen ingeslopen is, zal dankbaar aas worden voor politieke manipulatie. Privacy wordt iets voor ons kot-en-tuin territorium, maar één stap daarbuiten zal je afgetoetst worden aan het maatschappelijk belang. We zullen nooit tot een totalitair regime vervallen, daarvoor zij we te grote bourgondiërs, maar de prijs voor zekerheid en volksgezondheid zal menigeen aansporen om het individueel privacyrecht op te offeren voor het algemeen belang. Nieuwe gedragsregels dringen zich op, en wie denk je voor wie dat gesponnen wol is ? Niet voor de wetenschappers die momenteel onze morele leiders zijn, maar voor dezen die staan te springen om de touwtjes van de economie en politiek weer in handen te krijgen én de controle over het individu. Nieuwe verkiezingen en ik vrees voor nog meer populisme.

Het fijne aan geschiedenis is het feit dat je in de 21e eeuw vér kan terugkijken via boeken, media enz. Wanneer je de voorbije pandemieën bekijkt en de gevolgen daarvan op wereldvlak, noteer je telkens immense maatschappelijke veranderingen. Het sterkt mijn nieuwsgierigheid naar wat er ditmaal ingrijpends zal veranderen: het einde of heropstanding van België, het uiteenvallen van europa of de sterkere solidariteit, klimaatoplossingen, innovatie van nieuwe energieën ? Of worden er geen lessen getrokken: liefst zo snel mogelijk naar het vroegere normaal ? Er wacht alvast een lange weg naar de exit, eerst deze rit uitzitten met burgerzin voor de afvalligen, tenzij zij zichzelf hiermee buitenspel hebben gezet. ​